تنگه‌ی ارغوان در مسیر تنگه «قوچعلی» و 5 کیلومتری جاده ایلام به سیروان در فاصله 3 کیلومتری شمال شرقی شهر ایلام قرار دارد و این مناطق به لحاظ توپوگرافی، جهت‌های جغرافیایی (شمالی و شمال غربی) و شرایط خاص رویشگاهی و وضعیت پوشش گیاهی به یکی از نقاط تفریحی شهر ایلام تبدیل شده است.
این تنگه جزو مناطق سردسیر استان بوده و بخشي از اكوسيستم جنگلي زاگرس مياني است كه به لحاظ ویژگی‌های ساختاري و رويشي از تنوع گياهي بالايي برخوردار و زادگاه اصلی درختچه‌ی ارغوان است.
وجود جنگل انبوه بلوط در دو سمت جاده و تیغه‌های سنگی و زیبای کوهستان و گردشگاه‌های طبیعی مناسب و درختان ارغوان در طول تنگه و ترکیب رنگ‌ها در نظام طبیعی و مراتع پرپشت و گونه‌های نادر گیاهی مانند گون – طویلک (دافنه) – قارچ و گیاهان معطر دارای تنوع زیستی بسیار خوبی بوده و در ادامه این تنگه و در ادامه این تنگه و ارتفاعات ییلاقی آن در مسیر سورگه صنعت زنبورداری را در تهیه عسل ناب ایلامی رونق بخشیده است.
«ارغوان» که این تنگه نام خود را از آن وام گرفته، یکی از زیباترین گونه‌های جنگلی استان و درعین‌حال یک‌گونه پرتوقع ازلحاظ بارندگی و ارتفاع است، به همین خاطر رویشگاه آن بیشتر در دره‌ها است و جایی که علاوه بر رطوبت بیشتر نه زیاد آفتاب‌گیر باشد و نه در سایه، بلندی این‌گونه بین 5 تا 7 متر بوده و در برخی موارد به 12 متر نیز می‌رسد ولی بیشتر به‌صورت درختچه است معمولاً شاخه‌های این درختچه‌ی زیبا نازک و شکننده هستند.
گل‌ها زودتر از برگ‌های این‌گونه درمی‌آیند و برگ‌های ارغوان به شکل قلب، بدون کرک و دارای کناره‌های صاف و برگ‌ها گل و سرشاخه‌های آن دارای خاصیت دارویی است. این درختچه در کناره‌ی رودخانه‌های سیلابی و فصلی که خاکی سبک و رسوبی دارند به‌خوبی رشد کرده و به سبب نرمی شاخه‌ها مجبور است از ریشه به‌صورت چند شاخه‌ای رشد کند تا شاخه‌ها به کمک هم بلند شوند و کمتر آسیب ببینند.
درخت ارغوان از طریق بذری که در غلاف لوبیا مانند است تکثیر می‌شود و فقط یک سال مراقبت از آن کافی است تا در سال‌های بعد گل بدهد و همه‌ساله در اوایل بهار و هنگامی‌که دمای روزبه بیش از 15 درجه برسد شکوفا شده و شکوفه‌های ارغوانی آن تا دو هفته دوام‌دارند.
«علی‌رضا دوستی» - از کارشناسان اداره‌ی کل منابع طبیعی استان درباره‌ی فعالیت‌های انجام گرفته در این تنگه به خبرنگار ایسنا گفت: برای مراقبت و نگهداری از این رویشگاه در استان در سال 86 از طرف اداره کل منابع طبیعی ایلام به‌عنوان منطقه ذخیره‌گاه جنگلي Forest Reserve Area اعلام و سطح اصلی و هسته مرکزی این رویشگاه 22 هکتار و مساحت پیرامونی و حلقه حفاظتی آن حدود 170 هکتار تعیین شده است.
وی با تأکید بر اینکه از هرگونه دخل و تصرف در این محدوده جلوگيري می‌شود، تصریح کرد: اقدامات و فعالیت‌هایی با هدف كمك به تجديد حيات براي این محدوده تعریف شد تا گياهان قادر باشند به‌طور طبيعي به حيات خود ادامه دهند و قدرت رقابت كامل و كافي را بيابند و امكان بازيابي، توليد نسل (توليد بذر و …) و قابليت احياء و بازگشت به كليماكس را درروند طبيعي و در زیست‌گاه‌های خود داشته باشند.
این کارشناس منابع طبیعی تصریح کرد: سالیانه در حدود 200 هزار اصله نهال ریشه لخت و گلدانی ارغوان در نهالستان‌های سرد سیری تحت نظر اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تولید می‌شود و جهت احیا و جنگل‌کاری با این‌گونه در سطح عرصه‌های طبیعی استان و توسعه پارک‌های جنگلی و فضای سبز شهری استفاده می‌شود و بنا به درخواست به سایر استان‌ها نیز صادر می‌شود./پ
