به گزارش تابناک خوزستان، یکی از عوامل آمار بالای قاچاق در ایران، ورود سازماندهی شده کالاهای قاچاق توسط باندهای خاص از مبادی رسمی کشور است که در سایه نبود نظارت و بازدید کامل بر کالاهای ورودی و کوتاهی مأموران گمرک اتفاق می‌افتد. یکی از مصادیق این عدم نظارت، ورود روزانه چند هزار کانتینری به کشور بدون کنترل و بازبینی به بهانه نبود یا کمبود تجهیزات نظارتی در گمرک‌های مرزی است.
یکی از این تجهیزات نظارتی، دستگاه‌های ایکس ری مخصوص تریلر و کامیون برای بررسی محتوای کانتینرها و محموله‌های آن است. دستگاه X-Ray کامیونی یا کانتیری، تجهیزاتی است که کامیون یا تریلر بدون توقف و تخلیه بار و مسافر، صرفاً از دروازه آن در زمان کوتاهی (چند ثانیه) عبور می‌کند و با تصویربرداری که براساس تابش اشعه ایکس از محموله صورت می‌گیرد، نوع کالا دقیقاً مشخص می‌شود.
به اعتراف مسئولان گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا، در کشور با کمبود مواجه هستیم، به‌گونه‌ای که همواره عدم وجود دستگاه‌های ایکس‌ری کانتینری را بهانه‌ای برای توجیه علت آمار بالای قاچاق از مبادی رسمی اعلام می‌کنند. طبق برآوردها، علاوه بر ۱۶ دستگاه ایکس ری فعال در گمرکات کشور به ۵۰ دستگاه دیگر نیازمند هستیم. دستگاهی که توان ساخت داخل وجود دارد ولی مسئولان باور نمی کنند.
نبود دستگاه ایکس ری در مبادی ورودی و عدم کنترل قاچاق، موضوعی است که مورد انتقاد و تذکر رهبر معظم انقلاب در نیز قرار گرفت. ایشان در این زمینه فرمودند:
«به بنده گزارش دادند که از فلان بندر -یک بندر مشخّصی- در روز مثلاً سه هزار تا پنج هزار کانتینر وارد کشور می‌شود. از مجموع این سه هزار یا پنج هزار، فقط ۱۵۰ کانتینر بازدید می‌شود! خب چرا؟ بقیّه بازدید نمی‌شود و می‌آید ... باید جلوی اینها گرفته بشود؛ و می‌توانیم. من به رئیس‌جمهور محترم همین را گفتم و تذکّر دادم که آن کسانی که صاحب‌نظر و مطّلعند، گفتند که ما می‌توانیم وسایلی بیاوریم که همین کانتینر را بدون اینکه احتیاج به توقّف داشته باشد، در حال عبور بازدید کند؛ خب این ابزار را به وجود بیاورند؛ اگر لازم است بخرند یا وارد کنند یا تولید کنند. ما می‌توانیم جلوی قاچاق را بگیریم.»
در خوزستان شرایط به شکل دیگری است. دستگاه ایکس ری خریداری شده ولی ناهماهنگی بین مسئولان باعث خاک خوردن و معطل شدن دوماهه این دستگاه شده است.
استاندار خوزستان با اشاره به مبادی صادراتی استان و کمک به تسهیل صادرات گفته که خوزستان امکان صادرات زمینی و دریایی از مسیر چذابه و شلمچه و خرمشهر را دارد و این یک فرصت مناسب برای توسعه است. لازم است مدیران مشوق‌های لازم را فراهم کنند.
با وجود هزینه های بالا دستگاه "ایکس‌ری" برای مرز شملچه خریداری شده ولی به دلیل ناهماهنگی و همکاری نکردن برخی دستگاه‌ها، با گذشت 2 ماه از خریداری دستگاه؛ هنوز راه‌اندازی و نصب نشده است؛ بنابر این ضروری است که مکانی برای استقرار هنگ مرزی تامین شود تا از تکرار این مسائل جلوگیری شود.
دادستان خرمشهر نیز با انتقاد از نبود زیرساخت برای کنترل قاچاق گفته که با ایجاد درگاه الکترونیکی ایکس‌ری کامیون، از ورود کالای قاچاق به شکل چشمگیری کاسته می‌شود. به‌رغم وجود بنادر و گمرکات در این منطقه، زیرساخت‌های لازم برای جلوگیری از کالای قاچاق به شکل دقیق و کامل وجود ندارد.
دستگاه قضایی استان و دادگستری خرمشهر برای راه‌اندازی دستگاه ایکس‌ری کامیون، مذاکراتی با استاندار و اعضای شورای تامین استان صورت داده است که امید است با تحقق این امر قاچاق کالا از این مرز به طور کلی ریشه‌کن شود.
به گزارش تابناک خوزستان، تعلل و ناهماهنگی بین مسئولان سبب شده دستگاه ایکس ری که با هزینه بالا تهیه شده، معطل بماند. این شیوه برخورد با فساد نشان میدهد عزمی جدی در مقابله با فساد وجود ندارد.
_____________________________________________________________________________________
*گزارش: تحریریه تابناک خوزستان *سردبیر: سمیه همت پور
