کمبود روغن یکی از گلایه‌های اهالی گیلان در هفته‌های اخیر است. واقعیت این است که مردم هر روز با مشکلی تازه دست به گریبان هستند. افزایش سرسام آور قیمت‌ها، نابسامانی بازار، دل نگرانی برای سلامت در سایه کرونا و رکود اقتصادی از جمله مشکلاتی است که مردم به آن دچارند؛ در این میان برخی کمبودها باری مضاعف است که بر خستگی‌ها و گلایه‌ها می‌افزاید.
و اما این بار قفسه‌های خالی روغن در فروشگاه‌ها و خواربارفروشی‌ها به شمار مشکلات مردم افزوده است. کمبود مواد اولیه و روغن خام از جمله دلایلی است که از سوی فعالان عرصه تولید روغن در توضیح این معضل عنوان شد. البته نوید رفع مشکل و تزریق تدریجی روغن به بازار نیز پس از آن از سوی متولیان امر به گوش رسید، اما همچنان بسیاری از مردم به دنبال روغن از فروشگاهی رهسپار فروشگاه دیگر هستند.
استاندار گیلان: کمبودی از نظر روغن نداریم
استاندار گیلان روز ۱۱ آبان در جلسه ستاد تنظیم بازار، کمبود کالا و یا شایعه بروز آن را موجب فشار روانی در جامعه خواند و افزود: بدیهی است در پی این نگرانی و کمبود کاذب، با پدیده مازاد تقاضا مواجه می‌شویم که نمونه آن مسئله روغن طی روزهای اخیر است.
ارسلان زارع با بیان اینکه هیچ گونه کمبودی در خصوص روغن نباتی در گیلان وجود ندارد، تصریح کرد: واحدهای تولیدی استان، خود برطرف کننده این نیاز بوده و با حداکثر ظرفیت در حال فعالیت هستند.
وی گفت: واحدهای استانی قیمت روغن را نیز افزایش ندادند و تاکید دارم سازمان صمت موجودی کالاها را به طور مرتب در تمام شهرستان‌های استان پایش کنند.
در همین جلسه رئیس سازمان صمت گیلان از توزیع روغن سهمیه‌ای در استان از هفته بعد از این تاریخ خبر داد و گفت: با توجه به روغن خام موجود در کارخانه‌ها قطعاً در روزهای آینده به اشباع می رسیم.
فرهاد دلق‌پوش در جلسه ستاد تنظیم بازار اعلام کرد که نگرانی بابت نبود روغن در کارخانجات نیست.
وی با تاکید بر اینکه برای تأمین روغن در حوزه صنف، صنعت و خانوار مشکل خاصی نخواهیم داشت، عنوان کرد: ۵۵۰ تن سهمیه گیلان است که منتظر معرفی برای دریافت روغن سهمیه‌ای استان هستیم.
دلق پوش با بیان اینکه سهمیه روغن شهرستان‌های گیلان کاملاً مشخص است، اظهار کرد: هفته آینده فروشگاه‌های زنجیره‌ای سهم روغن خود را دریافت کرده و در دسترس عموم قرار خواهند داد.
کمبود روغن همچنان باقی‌ست
وعده مسئولان درباره توزیع روغن از سوی فروشگاه‌های زنجیره‌ای عملی شد اما میزان این توزیع اصلاً کافی نبوده است و هنوز بسیاری از مردم با این مشکل مواجه هستند.
فاطمه علی پور شهروندی است که در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: کمبود روغن به شدت مشهود است. چند روز پیش برای تهیه روغن به مغازه نزدیک منزلمان مراجعه کردم اما به من گفتند بیش از دو هفته است که روغن برایشان نیامده و من را برای خرید به فروشگاه‌های زنجیره‌ای ارجاع دادند.
وی با بیان اینکه ناچار شدم مسافت زیادی را همراه فرزند خردسالم طی کنم و سرانجام موفق شوم در سومین فروشگاه، روغن تهیه کنم، افزود: در فروشگاه زنجیره‌ای به هر نفر دو بطری روغن فروخته می‌شود و البته باید بگویم که افزایش قیمت هم نداشت. اما نکته دیگری هم در این زمینه وجود دارد و آن فروش روغن به قیمت بیشتر در برخی مغازه هاست. به عنوان مثال مشاهده شده که روی بطری روغن نرخ ۹,۶۰۰ تومان پاک و به جای آن ۱۵ هزار تومان درج شده است.
صادق حسینی شهروند دیگریست که درباره مشکل کمبود روغن به خبرنگار مهر گفت: شنیده‌ام در فروشگاه‌های زنجیره‌ای روغن توزیع می‌شود، به چند فروشگاه سر زدم اما موفق به تهیه آن نشدم. فروشنده یکی از فروشگاه‌ها گفت سهمیه آنها دو کارتن بوده که همه به فروش رفته است و نمی‌داند چه وقت مجدد برای آنها ارسال خواهد شد.
وی تصریح کرد: با توجه به وضعیت کرونا ناچاریم از این فروشگاه روانه فروشگاه دیگر شویم و آخر هم دست خالی به خانه بازگردیم.
مشکل روغن به تدریج برطرف می‌شود
کمبود روغن این روزها نگاه‌ها را متوجه روند تولید و توزیع آن و تخلفات این عرصه کرده است. معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: کمبود روغن به دلیل وجود مشکلاتی در حوزه ترخیص مواد اولیه کارخانجات تولیدکننده بوده به که بر طرف شده است و مواد اولیه به کارخانجات رسیده و به تدریج روغن از استان‌های دیگر به گیلان و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رسیده و مشکل کمبود در سطح استان رفع می‌شود.
مهدی نقدی درباره کارخانه‌های تولید کننده روغن در گیلان نیز گفت: هم اکنون دو کارخانه صومعه سرا و روغن کشی زیتون رودبار در گیلان مشغول به کار هستند و کارخانه دیگری در شهرک صنعتی رشت نیز کار تصفیه روغن را انجام می‌دهد. البته ظرفیت تولید روغن در استان زیاد نیست و به عنوان مثال ظرفیت کارخانه تولید روغن در صومعه سرا پنج تن در روز است که در حجم‌های ۱۶ کیلویی بیشتر در حوزه صنف و صنعت عرضه می‌شود.
وی به تخلف دو واحد تولیدی روغن اشاره کرد و ادامه داد: یک کارخانه تولید روغن در مازندران و یک کارخانه در گیلان ۹۴۷ تن سهمیه روغن خوراکی ماه‌های رمضان، محرم و صفر گیلان را به استان‌های دیگر فرستاده بودند. برای این دو کارخانه تشکیل پرونده شد و متخلفان به پرداخت بیش از ۱۰ میلیارد و ۲۲۷ میلیون تومان جریمه محکوم شدند. همچنین مقرر شد تا واحد تولید کننده متخلف در گیلان روزانه حدود ۳۰ تن از سهمیه گیلان را به استان برگرداند.
نقدی با بیان اینکه کارخانه تولید روغن در شهرک صنعتی رشت نیز متعهد شده تا حدود ۲۰ الی ۲۵ تن روزانه به داخل استان روغن برساند، یادآور شد: کارخانه روغن کشی زیتون زیر مجموعه وزارت دفاع است و گیلان از این کارخانه روزانه ۵ تن روغن دریافت می‌کند که طبق هماهنگی با استانداری درخواست داده‌ایم، اولویت اول این کارخانه روغن رسانی به گیلانی باشد. بنابراین امیدواریم با افزایش شیب توزیع روغن مشکل کمبود روغن در استان برطرف شود.
تخلفات در توزیع روغن
وی درباره موارد تخلف در عرضه روغن با اشاره به تشکیل گشت‌های بازرسی، افزود: این گشت‌ها به شکایات مردمی در اسرع وقت رسیدگی می‌کنند.
نقدی با اشاره به اینکه فروش اجباری اقلام برای تهیه روغن خوراکی، ادامه داد: اینکه مشتری را مجبور به خرید اقلام دیگر نظیر چای خشک و یا رب گوجه فرنگی در کنار روغن کنند تخلف محسوب شده و برخورد قانونی می‌شود.
خدشه دار کردن قیمت تخلف است
از بین بردن قیمت اصلی بر روی بسته کالا و درج قیمت جدید از سوی فروشندگان یکی از گلایه‌های مردم این است که نقدی در پاسخ به این سوال و چگونگی نظارت در این زمینه گفت: تنها در شهرستان رشت نزدیک به ۳۰ هزار واحد صنفی مشغول به کار است و از این تعداد حدود چهار هزار واحد خواربار فروشی دارای پروانه هستند.
وی با بیان اینکه با توجه به این حجم از فعالیت واحدهای صنفی امکان بروز چنین تخلفاتی وجود دارد، افزود: اما برخورد با این تخلفات وقتی صورت می‌گیرد که گزارشی از سوی مردم ارسال شود و یا اینکه بازرسان در بازرسی‌ها آن را مشاهده کنند.
نقدی در ادامه در پاسخ این پرسش که چقدر بر درستی عملکرد فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای که هم اکنون توزیع روغن را بر عهده دارند نظارت می‌شود نیز اظهار کرد: تعداد واحدهایی که هم اکنون روغن بین مردم توزیع می‌کنند محدود است و بازرسان صمت به این فروشگاه‌ها مراجعه کرده و به بررسی روند توزیع انجام می‌شود، همچنین مردمی که برای خرید مراجعه می‌کنند یا ناظران افتخاری نیز در این عرصه یاری رسان هستند.
معاون بازرسی و نظارت سازمان صمت گیلان بیان کرد: فعالان فروش دارای انبار حدود ۶۰۲ قلم کالا که دربرگیرنده همه رسته‌های صنفی است، باید اعلام موجودی کنند و انبار خویش را در سامانه جامع انبارهای صمت به ثبت برسانند و با فروش کالا باید در سامانه فروش خود قبض خروج ثبت کنند وگرنه احتکار تلقی می‌شود.
ضرورت مبارزه با سودجویی ها
در این گزارش نگاهی داشتیم به یکی از مشکلاتی که این روزها مردم با آن دست به گریبان هستند. واقعیت این است که در کنار برخی کمبودها، معضلات موجود در عرصه نظارت و سودجویی‌های برخی افراد مسائل را حادتر از آنچه که هست می‌کند و بر رنجی که مردم متحمل می‌شوند، می‌افزاید. دقت عمل بیشتر متولیان امر در تأمین نیازهای مردم و بی تفاوت نبودن مسئولان و مردم نسبت به احتکار و سودجویی ضرورتی است که باید بیش از پیش به آن توجه داشته باشیم.