در استان فارس یک میلیون و100هزارهکتار قابل کشت انواع محصولات کشاورزی می باشد که 14 میلیون تن سالانه محصولات کشاورزی برداشت می‌شود اما فقط در 820 هکتار از اراضی قابل کشت استان، زعفران کشت شده و سالانه بیش‌از 3200 کیلو زعفران برداشت می‌شود.
کد خبر: ۹۲۵۳۶۰
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۳۹۹ - ۱۳:۱۴ 19 December 2020

تابناک فارس به نقل از  علم و فناوری: مطابق مستندات تاریخی ایرانیان از دیرباز تا به امروز همواره از بزرگترین تولید کننده های زعفران جهان بودند. نخستین زعفران جهان مربوط به کشور ایران در استان همدان می باشد.

 

وضعیت کشت و تولید زعفران در ایران

این محصول ارزشمند در گذشته ها در استان‌های کرمانشاه، قم، اصفهان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و مازندران نیز تولید می شده است اما موقعیت ‌های فعلی آن ها در قیاس با ناحیه خراسان بسیار ضعیف تر شده و میزان تولید زعفران در ایران از یک روند کاملاً صعودی برخوردار بوده است به طوری که در سال ۱۳۵۲ سطح زیرکشت این محصول تنها 3150 هکتار و میزان تولید حدود ۱۷ و نیم تن بود، حال آنکه در سال 1398 سطح زیر کشت زعفران در ایران به ۱۸۸ هزار هکتار رسیده است.

استان فارس به دلیل تنوع آب و هوایی در تولید محصولات زراعی و باغی یکی از مهم ‌ترین استان‌ های کشور در بخش کشاورزی است. استان فارس یکی از قطب های تولید زعفران نیز محسوب می‌شود که جز ۵ استان برتر و رتبه ۴در کشت و تولید زعفران می باشد.

خراسان رضوی بزرگترین تولید کننده زعفران در کشور است که در این استان وسعت اراضی قابل کشت 900 هزار هکتار می باشد که از این رقم 82 هزار هکتار آن به کشت زعفران اختصاص دارد، از این رقم هکتار، سالانه 258 تن زعفران ناب صادراتی تولید می‌شود.

در خراسان جنوبی 137هزار هکتار اراضی قابل کشت وجود دارد که بیش از 15هزار هکتار آن به کشت زعفران اختصاص دارد و 51 تن محصول زعفران بدست می آید، در خراسان شمالی 327 هزارهکتار قابل کشت محصولات کشاورزی است که 2190هکتار زیر کشت زعفران می باشد و از این رقم 8 تن و هشتصد کیلو زعفران برداشت می‌شود.

 

وضعیت کشت و تولید زعفران در استان فارس

در استان فارس یک میلیون و100هزارهکتار قابل کشت انواع محصولات کشاورزی می باشد که 14 میلیون تن سالانه محصولات کشاورزی برداشت می‌شود اما فقط در 820 هکتار از اراضی قابل کشت استان، زعفران کشت شده و سالانه بیش‌از 3200 کیلو زعفران برداشت می‌شود.

میانگین تولید زعفران خشک در استان فارس بین 4.5کیلوگرم تا 5 کیلوگرم در هکتار می باشد. این در حالیست که با مطالعاتی که در دهه 90 انجام شده بیش از 12 شهرستان استان فارس مستعد کشت زعفران می باشد. استان فارس در ردیف تولیدکنندگان شاخص محصول زعفران در کشور است که این محصول در سال 99 در حدود یک هزار و ۱۰۰ هکتار در این استان کشت و برداشت آن از نیمه آبان ماه99 آغاز شده و تا پایان آذرماه ادامه دارد.

استان فارس در سال ۹۸ رتبه چهارم کشور را در میزان برداشت این طلای سرخ به خود اختصاص داده که 3هزار و ۶۰۰ کیلوگرم زعفران در این استان برداشت شد و به گفته کارشناسان، زعفران فارس از کیفیت بالایی برخوردار است.

خرید حمایتی زعفران فارس از شنبه ۱۷ آبان ماه ۹۹ آغاز شده که بر اساس این طرح، زعفران نگین، با قیمت کیلویی 13میلیون تومان و زعفران پوشال کیلویی ۱۱ میلیون تومان در طرح حمایتی قرار گرفته است.

آنطور که مدیر بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی فارس گفته، صادرات 6 ماه اخیر از طریق گمرکات فارس انجام نشده است.

به گفته صمد رنجبری در تشریح این موضوع، احتمال می‌رود که صادرکنندگان زعفران از مبادی و گمرکات سایر استان‌ها غیر از فارس، این محصول با ارزش را صادر کرده باشند که در این باره متاسفانه آماری در دست نیست با این که صادرکنندگان و بازرگانان با استفاده از کارت بازرگانی یکبار مصرف یا استفاده از کارت‌های بازرگانی دیگران از طریق گمرکات سایر استان‌ها زعفران تولیدی فارس صادر می‌کنند که در دو حالت ممکن، صادرات زعفران به اسم صادرات فارس در گمرکات ثبت نمی‌شود.

وی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری ادامه داد: کشت محصول زعفران ارز آوری خوبی برای استان دارد و به نظر می رسد با افزایش کشتی که، سالانه وجود دارد و همچنین استقبال کشاورزان برای کشت این محصول با افزایش سطح زیرکشت ارزآوری محصول افزایش یابد.

مدیر بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی فارس تصریح کرد: زعفران نیازمند اقلیم و شرایط خاص آب و هوایی است، هزینه اولیه تهیه و تامین پیاز زعفران به نسبت بالاست، به نحوی که مزرعه پس از چند سال به ثمر اقتصادی خود می‌رسد اما با این حال صادرات این محصول به دلیل حجم کم، ارزش ریالی و دلاری قابل توجهی را نصیب صادرکنندگان این محصول می کند.

وی درخصوص صنعت فرآوری و بسته بندی زعفران گفت: صنعت فرآوری و بسته بندی زعفران در استان فارس آنچنان گسترش نیافته است، با اینکه زعفران تولیدی فارس از مرغوبیت خوبی برخوردار است اما به دلیل نقص در صنعت بسته‌بندی و فرآوری این محصول، زعفران فارس دارای ارزش افزوده بالایی نیست و آن طور که باید نمی‌توان در صادرات زعفران با رقبای خارجی رقابت کند.

صمد رنجبری اظهار داشت: زعفران باید در کنار تولید سایر محصولات زراعی و باغی در سطح استان فارس کشت و توسعه یابد.

مهندس حشمت الله صادقی، مدیر اجرایی گیاهان دارویی جهاد کشاورزی فارس گفت: در حال حاضر حدود 120 هزار هکتار در کشور زیر سطح کشت زعفران قرار دارد که از این رقم براساس آخرین آمار در سال 1398، حدود 1100هکتار آن در استان فارس زیر کشت زعفران میباشد که 3600کیلو گرم زعفران برداشت می‌شود.

وی افزود: در فارس در بیش از 20 شهرستان در سطح استان مستعد توسعه و کشت زعفران می باشد .

مهندس صادقی در ادامه گفتگوی خود بیان کرد: زعفران به دلیل وضعیت و شرایط خاصی که در حال حاضر دارد یکی از گیاهان دارویی ارزشمند در سطح دنیا و در سطح کشور به شمار می‌رود و با توجه به پتانسیل هایی که در حال حاضر در استان فارس وجود دارد، استان فارس مستعد کشت و توسعه بسیاری از گیاهان دارویی از جمله زعفران است.

وی خاطرنشان کرد: زعفران یکی از گونه‌های خاص با نیازهای اکولوژیکی خاص و شرایط فیزیولوزیکی خاصی میباشد که برخلاف خیلی از گونه های زراعی و یا باغی زمان کشت آن و زمان ان برداشت آن تقریباً متفاوت است و دوره خواب این گیاه در طول فصل تابستان است و در حالی که خیلی از گیاهان دارویی دیگه و یا گیاهان زراعی و باغی ما عمدتاً در طول فصل بهار و در طول فصل تابستان زمان رشد و همچنین تولید محصولات آنها می باشد.

مدیر اجرایی گیاهان دارویی جهاد کشاورزی فارس افزود‌: ما در حوزه سازمان جهاد کشاورزی و در قالب ستاد گیاهان دارویی زعفران را به عنوان یکی از گیاهان دارویی اولویت‌دار به عنوان گونه مهم و اولویت دار برای توسعه کشت انتخاب کردیم و خوشبختانه، نه تنها زعفران، بلکه سایر گیاهان دارویی دیگری را که از لحاظ و جنبه‌های اقتصادی ارزش و اهمیت خاصی دارند در دستور کار و همچنین برنامه‌های توسعه کشت تاافق ۱۴۰۰ و همچنین تاافق ۱۴۰۸ قراردادیم.

مهندس صادقی یادآور شد‌: در سال ۱۳۹۸ بیش از ۹۵ هکتار از اراضی استان فارس که مستعد کشت گیاهان دارویی بودند و عزیزان و کشاورزان و بهره برداران متقاضی کشت این گیاه بودند را از محل تبصره ۱۸ در سال ۹۸ که در کارگروه‌های مختلف پس از بررسی‌های لازم و کارشناسی ۹۵ هکتار را مصوب کردیم و مبلغ34 هزار میلیون ریال برای این ۹۵ هکتار هزار به عنوان تسهیلات از محل تبصره ۱۸ بخشی از آن پرداخت شده و بابقی آن در دستور کار قرار گرفته پس از بررسی و کارشناسی به کشاورزان و بهره برداران متقاضی به بانک معرفی و پرداخت خواهد شد.

وی درباره میزان اشتغال در کشت زعفران گفت: از مجموع ۱۱۵ طرحی که به بانک معرفی شدند در حدود ۱۷۲ نفر اشتغال زایی داشته و معمولاً شهرستانهایی که در مناطق معتدل نیمه معتدل و سردسیر هستند، مستعد کشت می‌باشند که کیفیت و کمیت زعفران این مناطق از لحاظ عطر طعم و رنگ کیفیت مطلوب تر و بهتری دارد.

مدیر اجرایی گیاهان دارویی جهاد کشاورزی فارس با بیان اینکه شهرستان‌های استهبان که قطب تولید زعفران در استان فارس به شمارمیرود و در حال حاضر بیشترین سطح زیرکشت و هم به خودش اختصاص داده، گفت: شهرستانهای فیروزآباد، کوار، شیراز، مرودشت زرقان، سعادت شهر شهرستانهای شمالی استان به طور کلی مثل بوانات، اقلید، آباده، صفاشهر یا خرم بید عمدتاً مستعد کشت گیاه دارویی زعفران هستند.

وی اضافه کرد: کشت زعفران نیازهای اکولوژیکی خاصی دارد که اگر در مراحل کاشت و داشت و از جمله آنالیز آب و خاک کارشناسی صورت بگیرد، بیشترین عمل کرد و با بهترین کیفیت، می‌توانیم از مزارع زعفران داشته باشیم.

مهندس صادقی یادآور شد: در مجموع، بیش از ۱۱۵ تا ۱۲۰ هزار هکتاری که سطح زیر کشت زعفران در سطح کشور است، سالانه بیش از ۳۰۰ تن محصول به دست می‌آید که در حدود بیش از ۲۵۰ تن سالانه به خارج از کشور از جمله به کشورهای حوزه خلیج فارس، ژاپن، آلمان، استرالیا، اسپانیا و هنگ هنگ صادر می‌شود.

 

زعفران و فرصت های پیش رو

در سال گذشته ۱۲۲ هزار هکتار زعفران در دنیا کاشته شده که ۱۱۵ هزار هکتار آن مربوط به ایران می باشد و بر حسب قانون ششم توسعه این مقدار باید با ۲۰ درصد افزایش به ۴۰۰ تن برسد و زیر کشت آن به حدود ۱۵۰ هزار هکتار توسعه یابد. البته کشورهای تولیدکننده زعفران شامل ایران با مساحت ۱۱۵ هزار هکتار و تولید ۳۳۶ تن، هند با 5هزار و707 هکتار و تولید 22 تن و یونان با مساحت یک هزار و ۸۰۰ هکتار و تولید 7 تن میباشد و نکته مهم آن است که ایران 88 درصد از زعفران دنیا را تولید می‌کند با این وجود جایگاه ایران در تجارت جهانی هفدهم است.

زعفران به علت طعم و رنگ و عطر عالی کاربردهای فراوانی در تولید فرآورده های غذایی دارویی و شیمیایی دارد که با توجه به محدودیت هایی کشت و تولید ان، از فرآورده‌های گرانقیمت به شمار می‌رود.

طبق آمارهای موجود پارسال ۵۰۰ تن زعفران در سطح بیش از115 هزار هکتار در کشور کشت شده که از این میزان 272هزارتن محصول به کشورهای مختلف جهان صادر شده. سال گذشته حدود ۷۵ تن محصول زعفران در دو رتبه بندی با قیمت های بین ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تا ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان توسط سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران از کشاورزان خریداری شد.

به گفته میری نایب رئیس شورای ملی زعفران، صادرات زعفران نسبت به6ماهه سال قبل رشد ۹ درصدی داشته است علی رغم مکاتبات متعدد با گمرک تاکنون آماری اعلام نشده است هرچند پیش‌بینی می‌شود طی ماه‌های باقی سال صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۰ تا ۴۰ درصد رشد کند.

قیمت هر مثقال زعفران ۴۰ تا ۸۵ هزار تومان است هر مثقال زعفران بر مبنای نوع آن، قیمت‌گذاری می‌شود، به طوری که نرخ منطقی هر مثقال زعفران ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی، ۴۵ هزار تومان است.

برچسب ها: برداشت ، زعفران ، فارس
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار