کاهش بارندگی و تداوم خشکسالی، شرایط زیستی کلانشهر اصفهان را به مرحله هشدار رساندهاند
به گزارش خبرنگار تابناک از اصفهان، با آغاز پاییز ۱۴۰۴، دو بحران زیستمحیطی بزرگ بار دیگر چهره واقعی خود را به شهروندان اصفهانی نشان دادند: آلودگی شدید هوا و خشکی زایندهرود. این دو عامل، در کنار کاهش بارندگی و تداوم خشکسالی، شرایط زیستی این کلانشهر را به مرحله هشدار رساندهاند و آیندهای نگرانکننده را رقم میزنند.
آلودگی هوا؛ نفسهای سنگین در مهر و آبان
بررسیهای میدانی و دادههای سالهای گذشته نشان میدهد که اصفهان در فصل پاییز معمولاً با بیش از ۳۰ روز ناسالم مواجه بوده و امسال نیز نشانههایی از تکرار این روند دیده میشود. شاخص کیفیت هوا (AQI) در بسیاری از روزهای مهر و آبان از مرز ۱۵۰ عبور کرده که نشاندهنده شرایط ناسالم برای همه گروههای سنی و سلامتی است.
تمرکز صنایع سنگین، ترافیک شهری، ناوگان حملونقل فرسوده و پدیده وارونگی دما از عوامل اصلی تشدید آلودگی هوا در این فصل هستند.
خشکی زایندهرود؛ زخم کهنهای که عمیقتر شده
زایندهرود، شریان حیاتی اصفهان، سالهاست که با خشکی دستوپنجه نرم میکند. کاهش شدید ورودی آب، برداشتهای بیرویه، و نبود مدیریت یکپارچه منابع آبی باعث شده این رودخانه در بیشتر ایام سال خشک باشد و پیامدهای جبرانناپذیر نابودی کشاورزی در شرق و جنوب استان،خشک شدن تالاب گاوخونی و افزایش ریزگردها، تهدید اکوسیستم منطقه و مهاجرت گونههای جانوری و افزایش دمای محلی و تشدید آلودگی هوا را بهمراه داشته است.
آیندهای نگرانکننده؛ مهاجرت و خالی شدن شهر
ترکیب بحران آلودگی هوا و خشکسالی، تهدیدی جدی برای آینده اصفهان است. کارشناسان هشدار میدهند که در صورت ادامه این روند، اصفهان ممکن است در دهههای آینده با کاهش شدید جمعیت مواجه شود.
کاهش کیفیت زندگی و افزایش بیماریهای تنفسی، نابودی منابع آب و کشاورزی، رکود اقتصادی ناشی از مهاجرت نیروی کار، افزایش هزینههای درمان، انرژی و خدمات شهری، اصفهان را به شهری با شرایط زیستی نامناسب تبدیل کرده است؛ شهری که ممکن است در آیندهای نهچندان دور، بخشی از جمعیت خود را از دست بدهد و به سمت خالی شدن از سکنه حرکت کند.
عملکرد نهادهای مسئول؛ انتقادها ادامه دارد
با وجود هشدارهای مکرر، اقدامات نهادهای مسئول هنوز نتوانسته است تأثیر ملموسی در کاهش آلودگی هوا یا احیای زایندهرود داشته باشند. نبود برنامه جامع، ضعف در نوسازی ناوگان حملونقل، و عدم برخورد جدی با صنایع آلاینده از جمله مواردی است که مورد انتقاد فعالان محیط زیست قرار گرفته است.
کارشناسان معتقدند که عبور از این بحرانها نیازمند مجموعهای از اقدامات هماهنگ و بلندمدت است. از جمله: تدوین برنامه جامع کاهش آلودگی و احیای منابع آبی با مشارکت دانشگاهها و نهادهای مردمی، نوسازی ناوگان حملونقل عمومی و توسعه خطوط مترو و اتوبوس برقی،انتقال صنایع آلاینده به خارج از محدوده شهری، افزایش فضای سبز و ایجاد کمربند سبز اطراف شهر، مدیریت یکپارچه حوضه آبریز زایندهرود و جلوگیری از برداشتهای بیرویه و اطلاعرسانی مؤثر به شهروندان در روزهای بحرانی.
اصفهان در آستانه یک بحران زیستمحیطی
اصفهان در آستانه یک بحران زیستمحیطی و انسانی قرار دارد. اگر اقدامات جدی و فوری برای احیای زایندهرود، کاهش آلودگی هوا و مقابله با خشکسالی انجام نشود، این شهر تاریخی و فرهنگی ممکن است در آیندهای نهچندان دور با خطر خالی شدن از سکنه مواجه شود. نفس شهروندان اصفهان و حیات این شهر در گرو تصمیمهای امروز مدیران و همراهی مردم است.
انتهای پیام/