تابناک: یک جامعه‌شناس گفت: دانشجویان متوجه شده‌اند بسیاری از افرادی که توانسته‌اند سلسله مراتب اجتماعی را طی کنند لزوماً افرادی نیستند که در دوران تحصیل اخلاق علمی را رعایت کرده‌اند و نسبت به علم تعهد لازم را داشته‌اند.
به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، وحید قاسمی در مورد رویکرد و نگاه جامعه شناختی به سرقت علمی اظهار کرد: سرقت علمی مانند بسیاری از آسیب‌های نهادهای گوناگون است و همان‌گونه که ناتوانی در ایجاد نظام حزبی آسیب نهاد سیاسی است، سرقت علمی نیز از آسیب‌های نهاد آموزشی و دانشگاهی است.وی افزود: یکی از بدترین آسیب‌های نهاد آموزشی سرقت علمی است که ناشی از نظارت‌های ضعیف و ضعف و عدم اعمال ابزارهای نظارتی می‌باشد.
عضو هیئت‌علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان با اشاره به ابزارهای نظارتی ادامه داد: در کشورهای فعال در حوزه علم، نرم‌افزارهای علمی در ارتباط با نظارت بر سرقت علمی وجود دارد که به استاد راهنما کمک می‌کند تا متوجه شود دانشجو از چه منابعی استفاده کرده است.
قاسمی با بیان اینکه نمی‌توان سرقت علمی را صرفاً یک مشکل آموزشی دانست، بلکه بحث نظارت در این رابطه مهم است، اضافه کرد: ضعف نظارتی بیشتر یک مسئله اجتماعی است، مردم بسیاری از اوقات در سازمان‌ها فکر می‌کنند که اگر روی کار آن‌ها نظارت شود انگار دارند محدود می‌شوند، اما نظارت موجب شفاف شدن می‌شود. در مقابل عدم شفافیت باعث می‌شود که همیشه افراد در یک وضعیت مبهم به سر ببرند و وضعیت مبهم زمینه را برای آسیب فراهم می‌کند.
وی تصریح کرد: دانشجویان متوجه شده‌اند که جامعه ما دیگر برای علم با کیفیت بالا به اندازه کافی ارزش قایل نیست. این به بحث ارزش‌های اجتماعی ربط پیدا می‌کند و اینکه چه چیزی از نظر یک نظام اجتماعی مطلوب و چه چیزی نامطلوب است.
عضو هیئت‌علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان گفت: دانشجویان متوجه شده اند بسیاری از افرادی که توانستند سلسله مراتب اجتماعی را طی کنند لزوماً افرادی نیستند که در دوران تحصیل اخلاق علمی را رعایت کرده‌اند و نسبت به علم تعهد لازم را داشته‌اند. دانشجویان متوجه شده‌اند به صرف داشتن مدرک که ارزیابی کیفیت آن هم زیاد امکان پذیر نیست می‌توانند سلسله مراتب اجتماعی را طی کنند.
قاسمی افزود: دانشجویان حساب می‌کنند که اگر بخواهند یک پایان‌نامه با کیفیت بالا بنویسند باید دو سال وقت بگذارند و در مقابل می‌بینند بین خودشان که دو سال وقت گذاشتند و کسی که وقت نگذاشته است هیچ تفاوتی نیست و در ارزیابی سازمان‌ها نیز این عوامل نقشی بازی نمی‌کنند و ملاک‌های دیگر مهم است.
وی ادامه داد: دادن آگاهی اجتماعی نسبت به این موضوع چندان مهم نیست زیرا قشر دانشجویی و دانشگاهی نسبت به این موضوع آگاهی دارند و زمانی که این کار را انجام می‌دهد، متوجه است که اخلاق علمی را زیر پا می‌گذارد.
عضو هیئت‌علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان گفت: باید ابزارهای نظارتی بسیار قوی تهیه و تدوین و بر اساس آن عمل شود. باید این ابزارهای نظارتی آن‌قدر قوی باشد که دانشجویان و اساتید نتیجه این ابزارها را به چشم ببینند، یعنی به عین ببیند که دانشجویی به دلیل سرقت علمی اخراج شد. باید تنبیه‌ها متناسب با جرم باشد، البته این ابزارهای نظارتی به یک دوره پنج ساله نیازمند می‌باشد.
قاسمی اضافه کرد: امیدی به اینکه وزارت علوم در این موضوع جدیت داشته باشد ندارم. جامعه ما نیز زیاد تمایل به این ندارد که آسیب‌های خود را واضح و شفاف کند، امیدی هم به گرفتن نتیجه در مورد ابزارهای نظارتی فعلی ندارم.
منبع: تابناک