صنایع دستی این ظرفیت را دارد تا با حداقل سرمایه گذاری تعداد زیادی از نیروهای غیرحرفه ای را مشغول به کاری کند که درآمدزایی به نسبه مطلوبی نیز دارد.
به گزارش تابناک قم، امروز نقش صنایع دستی در توسعه اقتصادی یک نقش ویژه و غیرقابل انکار است. هم‌اکنون بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی کشور ما را محصولات مرتبط با صنایع دستی تشکیل می‌دهد.
طبق آمارهای رسمی بیش از 500 میلیون دلار در سال 93 از ایران به سایر کشورها صنایع دستی صادر شده است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل دو برابر رشد داشته است. ایران جزو 5 کشور برتر دنیا در حوزه صادرات کالاهای دستی است و این ظرفیت وجود دارد تا صنایع دستی به‌عنوان یک بخش محرکه اقتصادی به حساب آید.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که صنایع دستی به دلیل عدم نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان و همچنین سهولت در تولید می‌تواند نقش عمده‌ای در اشتغالزایی بازی کند. متأسفانه بخش عمده‌ای از بیکاری جوانان مربوط به حوزه‌های روستایی و عشایری است که توسعه صنایع دستی به‌عنوان یک بخش واقعاً به‌صرفه امکان خلق فرصت‌های جدید را به دست می‌دهد.
با این حال برخی از چالش‌ها نیز در این زمینه خودنمایی می‌کند که نیازمند به چاره‌اندیشی مسئولان است. به‌عنوان مثال در برخی از موارد راه‌اندازی یک کارگاه تولید فرش نیازمند یک تسهیلات 10 میلیون تومانی است که اگر این تسهیلات در قالب وام قرض‌الحسنه در اختیار فعالان قرار بگیرد می‌تواند مشکل راه‌اندازی چنین کارگاه‌هایی را رفع کند.
از سوی دیگر ضرورت دارد تا به مسئله آموزش و همچنین زیر پوشش قرار دادن فعالان در حوزه صنایع دستی نیز توجه ویژه‌ای صورت بگیرد. اگر قرار است کالاهای صنایع دستی کشور ما بتواند سهم بیشتری از بازارهای جهانی را به خود اختصاص دهد باید مطابق با استاندارهای جهانی و مبتنی بر ذائقه‌های نو باشد و این مهم نیز جز از طریق آموزش فعالان در این صنعت پدید نمی‌آید. از سوی دیگر زیرپوشش بیمه قرار دادن افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند می‌تواند امید به کار را در این صنف بیشتر کند.
خوشبختانه استان قم نیز یکی از مناطقی است که از دیرباز به‌عنوان قطب صنایع دستی شناخته می‌شده است. فرش قم امروز به یک برند جهانی تبدیل شده است و کمتر کسی است که با این محصول دست هنرمندان قمی آشنا نباشد.
در یک سال اخیر گام‌های مثبت زیادی در مسیر معرفی و سازمان‌دهی صنایع دستی استان قم رقم خورده است که مطمئناً می‌تواند افق روشنی را در این حوزه رقم بزند.
همین چند وقت پیش بود که دومین کتاب تخصصی صنایع دستی استان قم با نام دستان ماندگار به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی رونمایی شد.
حسین بحرینی سرپرست معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به اینکه در این کتاب بیش از 30 رشته از هنر‌های دستی شاخص استان مورد بررسی قرار گرفته است گفت: در این کتاب تصاویری از صنایع دستی این استان به‌ویژه در زمینه‌های معرق، منبت، کاشی‌کاری، فرش باقی، گیوه‌دوزی، قلم‌زنی و... جمع آوری شده است.
بحرینی با تأکید بر اینکه کتاب نخست صنایع دستی استان قم در سال 83 با معرفی 100 رشته توزیع شده بود گفت: در استان قم بیش از 300 رشته صنایع دستی به ثبت رسیده است که اکنون در استان قم بیش از 50 رشته این صنایع فعال هستند.
بحرینی به موضوع راه‌اندازی بازارچه فروش صنایع دستی در استان قم اشاره کرد و گفت: در تلاش هستیم تا با راه‌اندازی این بازارچه با همکاری دیگر دستگاه‌ها و ارگان‌ها صنایع دستی استان را به‌عنوان سوغات به زائران ارائه کنیم.
سرپرست معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع ساماندهی فعالان این بخش نیز اشاره کرد و گفت: طی 6 ماه نخست سال 94، 400 کارت شناسایی برای هنرمندان صنایع دستی استان صادر شده است.
وی با اشاره به اینکه این کارت برای هنرمندانی صادر می‌شود که بتوانند حداقل دو نفر از هنرمندان را زیرپوشش بیمه‌ای قرار دهند گفت: در تلاش هستیم تا با این ساماندهی راه را برای ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به فعالین حوزه صنایع دستی کشور باز کنیم.
البته در سطح کلان نیز به نظر می‌رسد که دولت توجه ویژه به فعالان حوزه صنایع دستی را در دستور کار قرار و این مسئله یک فرصت جدی برای هنرمندان استان قم نیز به حساب می‌آید.
در همین زمینه معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که به استان قم سفر کرده بود از ارائه قریب به 2 هزار میلیارد ریال تسهیلات به هنرمندان صنایع دستی در سراسر کشور خبر داد.
بهمن نامور مطلق با اشاره به اینکه این تسهیلات حتی‌المقدور با سود بسیار کم‌عرضه خواهد شد، ادامه داد: پیش‌بینی می‌کنیم که بیش از 3.5 میلیارد تومان سهم هنرمندان استان قم باشد.
معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان اینکه حدود یک میلیون هنرمند در 350 رشته صنایع دستی فعالیت می‌کنند یادآور شد، نزدیک به 70 هزار هنرمند صنایع دستی در کشور زیرپوشش بیمه هستند و در حال بررسی تقاضای 35 هزار متقاضی دیگر نیز هستیم.
نامور مطلق به رشد صادرات صنایع دستی ایران طی سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: سال گذشته شاهد رشد 40 درصدی بودیم و انتظار داریم امسال نیز همین جهش تکرار شود.
فاطمه ایران‌منش از هنرمندان صنایع دستی استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به اینکه خوشبختانه طی 6 ماه گذشته فضا برای تولید صنایع دستی و صادرات آن تسهیل شده است ادامه داد: واقعاً ظرفیت‌های فراوانی در صنایع دستی استان قم و به‌طور کلی کشورمان وجود دارد که با فعال‌سازی آن‌ها می‌توان بسیاری از مشکلات اقتصادی را از بین برد.
وی یکی از مشکلات اصلی در زمینه تولید صنایع دستی را واردات صنایع دستی چینی و ترکیه‌ای با قیمت و کیفیت بسیار نازل دانست و گفت: متأسفانه بخشی از این کالاها از طریق قاچاق و بخشی نیز از طریق مبادی رسمی وارد کشور می‌شوند که باید یک چاره‌اندیشی در این خصوص صورت گیرد.
ایران‌منش موضوع بیمه و تأمین نقدینگی را دو چالش عمده دیگر در پیش روی هنرمندان استان قم دانست و یادآور شد: البته گام‌هایی در این زمینه از سوی مسئولان برداشته شده است اما تا رسیدن به سطح مطلوب همچنان فاصله بسیاری وجود دارد.
این هنرمند قمی استان قم را یکی از مناطق ویژه برای توسعه صنایع دستی دانست و گفت: اگر برنامه‌ریزی‌های جدی صورت گیرد و به هنرمندان به‌طور واقعی اعتماد شود صنایع دستی قم این ظرفیت را دارد تا در مدت زمان کوتاهی چهره اقتصادی استان را تغییر دهد و این مسئله شدنی است.
در پایان باید گفت به نظر می‌رسد که حمایت و توسعه صنایع دستی در تمام استان‌های کشور به‌ویژه استان قم می‌تواند یک چاره زودبازده برای مقابله با موضوع بیکاری باشد. اغلب پروژه‌های اشتغالزایی عمدتاً نیازمند سرمایه‌گذاری کلان هستند و در نهایت نیز صرفاً نیروهای حرفه‌ای را مشغول به کار می‌کنند در حالی که صنایع دستی این ظرفیت را دارد تا با حداقل سرمایه‌گذاری تعداد زیادی از نیروهای غیرحرفه‌ای را مشغول به کاری کند که درآمدزایی مطلوبی نیز دارد.
منبع: فارس
