"اصفهان را نیمه خوانند از جهان، صد
جهان من دیده ام در اصفهان" آری اینجا جهانی متفاوت ودیدنی است و پر است از همه داشتنی ها و دانستنی؛ شهر سلمان فارسی،
شهری در مرکز ایران ملقب به نصف جهان، پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی، شهری با
معماری بی نظیر و آثار تاریخی بی رقیب، شهری با مساجد تاریخی و گنبد های فیروزه
ای... آری اینجا اصفهان، همان نصف جهان است.
به گزارش تابناک اصفهان، استان پهناور اصفهان، با وجود اینکه بیشتر شهرتش برای شهر گنبدهای فیروزی، اصفهان است، اما شهرستان های دیگری نیز دارد که آن ها هم دارای ظرفیت های مناسب گردشگری و تاریخی هستند، از همین رو تابناک قصد دارد در ایام نوروز به بررسی تاریخچه و وضعیت این شهرستان ها بپردازد تا مخاطبان این مرز پر گهر با این مناطق دیدنی و گردشگری آشنا شوند.
مقصد ما در پنجمین روز بهار، خمینی شهر است.خمینی‌شهر یکی از شهرهای استان اصفهان در مرکز ایران است. این شهر در پیش از انقلاب ۱۳۵۷ همایون شهر و پیش تر از آن سِدِه (سه ده یا سه دژ) و ماربین نامیده می‌شد. این شهر در بخش مرکزی شهرستان خمینی‌شهر قرار دارد. جمعیت آن طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران برابر با ۲۴۴،۶۹۶ بوده و پس از تهران، متراکم‌ترین شهر ایران است.
این شهربا مساحت برابر ۱۷۵ کیلومتر مربع، در منطقهٔ بلوک ماربین و در ۱۲ کیلومتری شمال غربی اصفهان واقع شده و ازشمال به شهرستان برخوار و میمه، از شرق و شمال شرقی به شهرستان اصفهان، شمال غربی وغرب به شهرستان نجف آباد، و از جنوب و جنوب غربی به شهرستان فلاورجان و رودخانهٔ زاینده رود محدود میشود. نواحی شمال وشمال غربی آن را کوه‌های محمودآباد با ۲۴۷۳ متر و سرچاه ۲۲۵۰ متر و کوه صالح با ۲۵۱۱ متر فراگرفته و نواحی جنوبی وخاوری آن را دشت همواری پوشانده‌است. در شمال شهرستان ارتفاعات سید محمد و پلارت با ارتفاع ۲۴۵۰ متر (محمودآباد)، زیبایی خاصی به منطقه داده‌است. ارتفاع شهرستان از سطح دریا، حدود ۱۵۹۵ متر و به قولی ۱۶۰۲ متر است. بنابراین، ۱۸ متر از اصفهان مرتفع تر می‌باشد. موقعیت جغرافیایی شهر خمینی شهر ً ۴۵ َ۳۱ °۵۱ طول شرقی و ً۰۰ َ۴۱ عرض شمالی است. در برخی کتب دیگر طول و عرض جغرافیایی خمینی شهر را چنین محاسبه نموده‌اند ۵۱ درجه و ۳۵ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و۳۲ درجه و ۴۱ دقیقه عرض شمالی از استوا، و نیز ۴۰ دقیقه و ۳۲ درجه عرض جغرافیایی و ۳۳ دقیقه و ۵۱ درجهٔ طول جغرافیایی. دراین ناحیه شاخه‌هایی از زاینده رود به صورت مادی و کانال آب رسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد بعلاوه تا کنون هفت رشته قنات، ۱۳۰ حلقهٔ چاه عمیق، و ۶۰ حلقه چاه نیمه عمیق، در خمینی شهر حفر شده‌است. در حال حاضر، از نظر بافت شهری این شهرستان به دو قسمت بافت قدیمی و جدید، تقسیم میشود بافت جدید این شهرستان پس از انقلاب اسلامی ایران آغاز و در حال گسترش است شهرک اقماری منظریه نیز از نوع همین بافت است. بافت قدیمی خمینی شهر از جنوب این شهرستان، تا بافت جدید شهری ادامه دارد. در این بافت ساختمان‌های نسبتاً قدیمی و بعضی از ساختمان‌های جدید وجود دارد. این بافت که همان خمینی شهر است از سه محله ورنوسفادران، خوزان، فروشان تشکیل شده‌است.
علی‌رغم اینکه این شهر در تقسیم بندی به سه محله بزرگ _ خوزان -فروشان (پری شان (به معنی پریوشها-پری روی‌ها می‌باشد)) و ورنوسفادران (در زبان ولاتی این واژه به معنای قوم ونوسی سلجوقیان اصفهان (سپادران یا سپاهان)) تقسیم میشود باید گفت چند محله بزرگ دیگر هم با قدمت چند هزار ساله در حومه این شهر وجود دارد از جمله:درچه، آدریان و دستگردقداده، اسفریز، اندآن، هرستان، تیرانچی، کوشک، قلعه امیریه، قرطمان، می‌باشد. به همراه بخش‌های جدید آن منظریه، هفتصد دستگاه، باقر العلوم، کوی صبا، کوی آزادگان، کوی مهستان و ارغوان را می‌توان نام برد.
از بناهای تاریخی خمینی شهر می‌توان ازعصارخانه محله گارسله در بازارقدیم ورنوسفادران،ایوان جنب امامزاده سید محمد،مجموعه حمامهای اندوان،مجموعه حمامهای گاردر،مسجد آخوند،مسجد ملا محسن،گورستان ورنوسفادران،مسجد لادره،مسجد ملاحیدر علی، مسجد گاردر،خانه مجیر، مسجد آقا علی اکبر،مسجد ابوالبرکات،مسجد امام حسن عسگری،مسجد جامع فروشان،امامزاده سید ابراهیم ورنوسفادران،حسینیه لادره، کلاس قرآن،حمام درب سید،حمام کوز،خانه سرتیپ سدهی، برج کبوتر،مسجد جامع خوزان، دژ ماربین آتشگاه، عصارخانهٔ صفوی و آرامگاه ابن مردویه، خانه تاریخی خلیلی‌ها واقع در پنج شنبه بازار رانام برد.