تعبیر رویای آمریکایی

این توافق لغو همه تحریم‌های بازرگانی اقتصادی از جمله تحریم‌های مربوط به فروش هواپیماهای مسافری را در پی خواهد داشت و به شرکت‌های امریکایی برای گسترش فعالیت در ایران فرصت‌ می‌دهد. به این ترتیب شرکت‌های امریکایی مانند بوئینگ با دریافت مجوز از سوی دولت آمریکا اجازه خواهند داشت به فروش یا لیزینگ هواپیماهای مسافری به ایران بپردازند. بوئینگ اعلام کرده است: برای فروش هواپیما به ایران که طبق گزارش مؤسسه انگلیسی آسانت فلایت گلوبال متوسط عمر ناوگان هواپیمایی آن 23 سال است، بازاری برای خود می‌بیند.

یکی از مهمترین بخش هایی که در سال‌های گذشته هدف تحریم‌های غرب علیه ایران قرار گرفت بخش حمل و نقل بود. موقعیت جغرافیایی ایران در منطقه باعث شده که ترانزیت کالا و جابه‌جایی مسافر از کشورهای منطقه به سمت اروپا، چین و هند و بالعکس از نظر اقتصادی، کاهش هزینه‌های حمل و نقلی و امنیتی از ایران به صرفه تر از کشورهای دیگر باشد. بنابراین درآمدزایی ایران از طریق صنعت حمل و نقلی شکوفایی اقتصاد کشور را موجب می‌شود به همین دلیل تحریم صنعت حمل و نقل از مهمترین تحریم‌ها بر ضد کشور بود.

آمادگی بوئینگ برای فروش و لیزینگ هواپیما به ایران

مقامات صنعت هواپیمایی ایران و غرب برآورد می‌کنند که ایران ظرف یک دهه آینده به 400 فروند هواپیمای جدید به ارزش 20 میلیارد دلار نیاز خواهد داشت که نشان می‌دهد برای هر دو شرکت ایرباس و بوئینگ که مدت‌ها منتظر فروش هواپیماهای جدید به ایران بوده‌اند فرصت تجاری مناسبی وجود خواهد داشت.

 ایرباس هم در این باره اظهار احتیاط کرد و سخنگوی این شرکت به رویترز گفت: توافق میان ایران و کشور‌های گروه 1+5 هنوز رسمی و اجرا نشده است و به محض اینکه عملی شود، این شرکت به ارزیابی فرصت‌های تجاری در چارچوب توافق مذکور خواهد پرداخت.  به گفته منابع صنعتی، به نظر می‌رسد بوئینگ در نخستین موج از فروش هواپیما در موقعیت بهتری از ایرباس قرار دارد که تا حدودی به دلیل مواضع سختگیرانه‌تر دولت فرانسه در مذاکرات هسته‌ای با ایران است. دولت فرانسه 11 درصد سهم در هواپیماسازی اروپایی ایرباس دارد.

بر اساس متن توافق برای نخستین‌بار پس از سه دهه تحریم غیرعادلانه، ممنوعیت خرید هواپیمای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازها فراهم خواهد شد.

 لغو تحریم‌ها این امکان را فراهم می‌کند ناوگان حمل و نقل هوایی کشور که عمر متوسط آن به 23سال می‌رسد نوسازی شود. آن‌طور که وزیر راه و شهرسازی گفته است ایران برای نوسازی ناوگان هوایی خود به 400 هواپیمای جدید نیاز دارد که همین موضوع باعث شده بسیاری از شرکت‌های سازنده هواپیما برای دستیابی به بازار ایران بعد از تحریم‌ها رقابت کنند.

بازار ایران برای این شرکت‌ها 20میلیارد دلار ظرفیت دارد و برهمین اساس شرکت هایی نظیر ایرباس و بوئینگ برای ورود به بازار ایران و فروش محصولات خود رقابت شدیدی دارند.

نوسازی هواپیماهاهدف نخست

حمید حبیبی، معاون سازمان هواپیمایی قدم نخست برای نوسازی ناوگان هوایی بعد از لغو تحریم‌ها را نوسازی ناوگان موجود و تأمین قطعات هواپیماهای زمینگیر می داند و می گوید: با تأمین قطعات، 70 درصد ناوگان زمینگیر وارد چرخه هوایی می‌شود. برنامه ریزی برای تعمیر و بازگرداندن هواپیماهای زمینگیر به چرخه هوایی نخستین هدف ما بعد از لغو تحریم‌هاست.

خرید هواپیما هدف دوم

پس از بازسازی و تعمیر هواپیما قطعا صنایع هوایی کشور نیازمند هواپیماهای به روز خواهد بود که باید از خارج از کشور تهیه شود و این هدف دوم تجهیز ناوگان هوایی کشور است.

قبل توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها شرکت‌های بزرگ خارجی برای همکاری با ایران اعلام آمادگی کردند و هیچ مانعی دراین مسیر وجود ندارد اما بالا بودن قیمت هواپیما و کم بودن توان مالی شرکت‌ها یکی از مشکلاتی است که ایرلاین‌ها برای خرید هواپیما با آن مواجه هستند.

به عنوان مثال قیمت ایرباس 360 حدود 50 میلیون دلار است که اگر شرکتی با استفاده از تسهیلات بتواند این هواپیما را خریداری کند باید بتواند اقساط خود را بازپرداخت کند در واقع باید خرید برای ایرلاین به صرفه باشد تا توان بازپرداخت تسهیلات را داشته باشد.

اولین قراردادتجاری با آمریکا

یک روزنامه آمریکایی رسما اعلام کرد دولت آمریکا به شرکت هواپیمایی بویینگ مجوز داده تا مذاکرات خود را با ایرلاین‌های ایرانی باز کند؛ مجوزی که می‌تواند در طول ماه‌های آینده به ایجاد نخستین قرار‌دادهای تجاری بین شرکت‌های هواپیمایی ایران و آمریکا پس از چند دهه منجر شود.

ایران‌ایر که در سال‌های نه چندان دور به عنوان یکی از اصلی‌ترین مشتری‌های شرکت بویینگ به حساب می‌آمد در طول هفته‌های گذشته قرار‌داد خرید تعداد زیادی از هواپیماهای شرکت ایرباس را به ثبت رسانده اما با این وجود همچنان نیاز جدی به تامین هواپیماهای جدید دارد.