محمود فاضلی: با تصویب قطعنامه‌ای کشتار ارامنه توسط ترک‌های عثمانی و اعلام آن به عنوان «نسل‌کشی» که با اکثریت آرای نمایندگان پارلمان آلمان صورت گرفت، بار دیگر روابط آنکارا و برلین دچار دور جدید تنش‌های دیپلماتیک شد. قطعنامه‌ای که از سوی جبهه محافظه‌کار مرکل، شرکای آنها در دولت، سوسیال دموکرات‌ها و اپوزیسیون سبزها ارائه شده بود، تنها یک قانونگذار مخالفت خود را اعلام کرد و یک تن دیگر هم رای ممتنع داد! در این قطعنامه از دولت آلمان خواسته شده که با بررسی گسترده و علنی ماجرای آواره ساختن و تقریبا نابودی کامل ارمنیان در سال‌های 1915 و 1916 میلادی و نیز نقش رایش آلمان در این رویدادها، به سهم خود به روشن شدن این موضوع کمک کند.
اردوغان رئیس جمهور ترکیه که در سفر کنیا بسر می‌برد واکنش تندی به این لایحه نشان داد و تاکید کرد تصویب این لایحه از سوی پارلمان آلمان به طور جدی بر روابط آلمان و ترکیه تاثیرگذار خواهد بود. بعد از اینکه به ترکیه بازگشتیم، این موضوع را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد و سپس گام‌های لازم برداشته خواهد شد. نخست وزیر جدید ترکیه نیز در واکنش به پارلمان آلمان مدعی شد ترکیه به هیچ عنوان این قانون را قبول ندارد. تاریخ ما روشن است. کاری نکردیم که مایه خجالت باشد. ترکیه به تاریخ خود افتخار می‌کند. لابی ارمنی در آلمان نیز بر این موضوع تاثیر گذاشت. سفیر ترکیه در آلمان به ترکیه فراخوانده شد و بعد از رایزنی‌ها، درباره گام‌هایی که برداشته می‌شود، تصمیم گیری خواهد شد. بعد از مطالعه متن مزبور حتی یک ثانیه هم برای برداشتن گام‌های لازم تردید نخواهیم کرد. ما فقط در برابر خداوند خم می‌شویم.
وی پیش از رای گیری در پارلمان آلمان نیز مدعی شده بود حادثه‌ای که در سال 1915 رخ داده است، یک حادثه معمولی در شرایط جنگ جهانی اول بود که در هر کشور رخ داد. ما می‌دانیم کسانی که تلاش می‌کنند ترکیه را به پرداخت تاوان مجبور کنند، به وضوح به تمامی دنیا می‌گوییم که ما هیچ چیزی را کتمان نمی‌کنیم. تبدیل این موضوع به ابزار سیاسی و آلت دست سیاست‌های داخلی اشتباه است. لذا هیچ شکی نیست که تصویب این لایحه موجب خدشه دار شدن روابط ما با آلمان می‌شود. ما خواستار خدشه دار شدن روابط مان با آلمان نیستیم. امیدواریم پارلمان آلمان گوش خود را به صدای 5/3 میلیون انتخاب کننده خود نبندد. نخست‌وزير ترکيه حتی پیش از تصویب قطعنامه در گفتگوی تلفنی با مرکل نسبت به تصمیم پارلمان آلمان انتقاد و این کشتار را «اتهاماتی ناعادلانه و بی‌پايه و اساس» خوانده بود.
وزیر امور خارجه ترکیه نیز در واکنش به پارلمان آلمان پیامی را از طریق رسانه‌های اجتماعی اعلام داشت راه و روش سرپوش گذاشتن بر تاریخ سیاه آلمان خدشه دار کردن تاریخ کشورهای دیگر با استفاده از تصمیمات غیرمسئولانه و غیرمستند پارلمانی نیست. رهبر حزب حرکت ملی‌گرای ترکیه از دولت خواست تا در واکنش به این تصمیم پارلمان آلمان، آنکارا از اجرای توافق مهاجرتی با اتحادیه اروپا شانه خالی کند. یک سخنگوی حزب عدالت و توسعه ترکیه پس از تصویب این قطعنامه بر این باور است که این اقدام به مناسبات دوجانبه میان دو کشور بطور جدی آسیب می‌زند و پارلمان ترکیه قطعنامه‌ای بر ضد قطعنامه‌ی پارلمان آلمان تصویب خواهد کرد. این قطعنامه نمونه بدی از سیاسی کردن و سوء‌استفاده از آن رویدادها است. در اولین اقدام اعتراضی، آنکارا سفیرش را از آلمان فراخواند و متقابلا کاردار آلمان را به وزارت خارجه احضار کرد.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان بر این اعتقاد است که مناسبات میان آلمان و ترکیه به‌رغم برخی اختلافات «تنگاتنگ و گسترده» است. صدراعظم، وزیر امور خارجه و معاون صدراعظم و رئیس حزب سوسیال دموکرات آلمان در رای‌گیری پارلمان حضور نداشتند. رئیس پارلمان آلمان از آنکارا خواست موضوع کشتار جمعی را در دستور بررسی خود قرار دهد و به آن بپردازد. به اعتقاد او، دولت آنکارا برای رویدادهای آن زمان مسئول نیست، اما مسئول آن چیزی است که در آینده از آن حاصل می‌شود. یکی از اعضای از حزب چپ آلمان و رئیس حزب سبزهای آلمان هم به مقصر بودن حکومت رایش که در جریان جنگ جهانی اول متحد امپراتوری عثمانی اشاره و اعلام داشتند این حکومت هیچ کاری نکرد تا جلوی کشتار منظم ارمنیان و دیگر اقلیت‌ها را بگیرد. اینکه ما در گذشته همدست این جنایات وحشتناک بوده‌ایم، نباید به این معنا باشد که امروز به همدست منکران آن تبدیل شویم.
نسل‌کشی ارامنه به نابودی عمدی و از پیش برنامه‌ریزی شده جمعیت ارمنی ساکن سرزمین‌های تحت کنترل امپراتوری عثمانی در خلال و درست پس از جنگ جهانی اول توسط دولتمردان عثمانی و رهبران قیام ترکان جوان اطلاق می‌شود. عملیات در قالب کشتارهای دسته‌جمعی و نیز تبعیدهای اجباری در شرایطی که موجبات مرگ تبعیدشدگان را فراهم آورد، انجام می‌پذیرفت. امروزه تعداد کل قربانیان نسل‌کشی ارمنیان یک میلیون نفر برآورد شده است. در طی این دوران دیگر گروه‌های قومی منطقه، از جمله آشوریان و یونانیان، نیز به طریقی مشابه مورد حمله ترکان عثمانی قرار گرفتند به گونه‌ای که بسیاری از محققان این رویدادها را نیز بخشی از همان سیاست نابودسازی قومی ترکها می‌دانند. ارمنستان بر این باور است که در سال 1915 بیش از یک میلیون نفر از ارامنه در ترکیه و توسط سربازان عثمانی به قتل رسیده‌اند اما ترکیه اعلام کرده که ارامنه در آن دوران در جریان یک کوچ اجباری و به خاطر بیماری، سرما و گرسنگی جان خود را از دست داده‌اند. ترکیه به شدت درباره به رسمیت شناختن این کشتار به عنوان نسل‌کشی حساس است و همه ساله میلیونها دلار صرف لابی کردن با سیاستمداران در جهان می‌کند تا از این کشتار به عنوان نسل‌کشی نام نبرند. ترکیه معمولا در مقابله لابی ارمنستان با نبردی سخت در عرصه دیپلماسی روبرو است.
وزارت امور خارجه ارمنستان، قطعنامه پارلمان آلمان را ستود و اعلام داشت جای خرسندی دارد که نمایندگان پارلمان آلمان نسل کشی ارامنه توسط دولت عثمانی را به رسمیت می شناسد و محکوم می‌کنند.
رییس جمهوری ارمنستان پیش از رای گیری پارلمان آلمان از قانونگذاران آلمانی خواسته بود به هشدارهای رییس جمهوری ترکیه درباره تیره شدن روابط میان این کشور با آلمان توجهی نکنند و به نسل کشی ارامنه توسط ترک‌های عثمانی در سال 1915 رای دهند. وی در مصاحبه‌ای با روزنامه «بیلد» آلمان تاکید کرده بود مطمئنم که سیاستمداران آلمانی کاری مشابه فرانسه و کانادا می‌کنند و اجازه نمی‌دهند که ترکیه آنها را بترساند و تهدید کند. اگر آنها مقابل اردوغان سر تعظیم فرود آورند، جهان نیز چنین کاری می‌کند. نباید چنین اجازه‌ای بدهند. ترکیه قبول دارد که بسیاری از ارامنه در درگیری با نیروهای عثمانی در جریان جنگ اول جهانی کشته شدند اما این مساله را رد می‌کند که صدها هزار تن از آنها کشته شدند.