تابناک: طرح پیشنهادی در پایان نامه کارشناسی ارشد یک دانشجوی معماری لهستانی که در آن ساخت ابرسازه‌ای شش کیلومتری در بستر خشک شده زاینده‌رود ارائه شده این روزها در سایتهای تخصصی معماری و شبکه‌های اجتماعی مورد توجه کاربران ایرانی قرار گرفته است.
به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، «ماتیوس پوزپیچ» دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه «پلی تکنیک سیلسیان» شهر گلیویچ لهستان در پایان‌نامه خود با عنوان « بستررود – ساخت ابرسازه در بستر رودخانه خشک شده زاینده‌رود ایران» با اشاره به این که برای سالیان دراز، طبیعت به عنوان پدیده‌ای قابل احترام، منبع الهام معماران بوده و در کمتر طرح معماری است که المان‌هایی از طبیعت وجود نداشته باشد به این سوال پرداخته که اگر طبیعت ناگهان از بین برود، مسئولیت یک معمار در آن زمان چیست.این معمار جوان در پاسخ به این پرسش، رودخانه زاینده رود در اصفهان را به عنوان نمونه‌ای از طبیعت که ناپدید شدن آن ضربه بزرگی به مردم شهر می‌زند مورد توجه قرار داده و ساخت ابرسازه‌ای بزرگ بر بستر خشک رودخانه را به مثابه ایجاد یک محیط زیست پایدار در اکوسیستمی مشابه رودخانه توصیف کرده که می‌تواند درمان جای زخم در چشم انداز و ذهن ایرانیان باشد.
طبق طرح پوزپیچ، ابرسازه‌ای به طول شش کیلومتر بر بستر زاینده‌رود قرار می‌گیرد که کاربری‌های متفاوتی دارد. در این طرح، سازه‌های نصب شده به سه طبقه تقسیم می‌شوند. طبقه همکف رودخانه جهت ساخت و توسعه شهر پیش‌بینی شده است که وی احداث ایستگاه مترو را در آن پیشنهاد کرده است. حتی به نظر می‌آید در این طبقه احداث آپارتمان مسکونی نیز پیش‌بینی شده است. طبقه بالای همکف و در واقع لایه رویی و بیرونی سازه به فضای سبز و ایجاد چشم‌انداز شهری و هم‌چنین اتصال دو سمت رودخانه به یکدیگر اختصاص دارد. طبقه زیر همکف هم می‌تواند به پارکینگ عمومی و یا حتی ایجاد راه‌هایی برای دسترسی دو سمت رودخانه به یکدیگر اختصاص پیدا کند.
پوزپیچ در طرح خود، شیوه‌های پیچیده‌ای برای عبور آب پیش‌بینی کرده است. در طول این سازه شش کیلومتری، مسیرهایی بر روی سطح رویی سازه قرار دارد که جریان آب در آنها صورت می‌گیرد. در صورت بیش‌تر شدن جریان آب، کانال‌های ثانویه‌ای طراحی شده‌اند که وارد چرخه شده و آب را از خود عبور می‌دهند. حتی مخازنی نیز تعبیه شده‌اند تا در موارد پیک رودخانه، آب‌های سطحی سازه را در خود ذخیره کنند و از سازه خارج کنند.
به ادعای طراح، این طرح کاملاً سازگار با محیط زیست بوده و هیچ‌گونه عوارض زیست‌محیطی‌ای در پی نخواهد داشت. پوزپیچ، لایه‌های رویی و میانی این سازه را طوری طراحی کرده که در فصول مختلف تاثیرات متفاوتی خواهند داشت.
طرح پایان نامه این دانشجوی معماری لهستانی که در سایت ArchDaily و دیگر سایت های تخصصی خارجی و داخلی منتشر شده در کنار نقدهای کارشناسی و تخصصی که به آن وارد شده، کامنت‌هایی حاکی از عصبانیت شدید کاربران ایرانی از ساخت و ساز بر بستر زاینده رود را در پی داشته که وی را به دخالت بی جا و بی توجهی به علاقه عمیق مردم به این رودخانه متهم کرده‌اند.
قطعا شرایط امروز رودخانه تاریخی زاینده رود نه فقط برای اصفهانی‌ها که برای همه ایرانیان اتفاقی ناراحت کننده است و کمتر کسی حتی با جایگزین شدن زیباترین سازه‌های معماری، راضی به از بین رفتن رودخانه تاریخی زاینده رود است ولی مطمئنا اگر قرار باشد، مقصران وضعیت امروز زاینده رود سرزنش شوند، پیش از دانشجویی خارجی که در پایان نامه‌اش به فکر چاره‌ای برای آینده اصفهان بدون زنده رود و ترمیم چهره دلگیر این شهر افتاده، این ما هستیم که باید پاسخگوی همه بی توجهی‌ها و انفعال خود در برابر شرایط بحرانی منابع آبی کشور و راهکارهای علمی و عملی پیشگیری و مهار آن باشیم.
منبع: تابناک