درباره نخستین پارک ملی ایران
این منطقه قدیمی ترین پارک ملی ثبت شده در کشور و پناهگاهی کم نظیر برای حیات وحش است که 1350 گونهٔ گیاهی و 302 گونهٔ جانوری، از جمله نیمی از گونه های پستانداران ایران را درخود جای داده و به همین دلیل از سوی یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره درمیراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
پارک ملی گلستان با وسعت 91895 هکتار واقع در شرق استان گلستان که امروزه به عنوان پارک ملی و ذخیره گاه زیست کره محسوب می شود، روز گذشته 60 ساله شد.
پارک ملی گلستان 60 ساله شد
'گلستان' نخستین پارکی است که در ایران عنوان پارک ملی را به خود اختصاص داده است.
این منطقه قدیمی ترین پارک ملی ثبت شده در کشور و پناهگاهی کم نظیر برای حیات وحش است که 1350 گونهٔ گیاهی و 302 گونهٔ جانوری، از جمله نیمی از گونه های پستانداران ایران را درخود جای داده و به همین دلیل از سوی یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره درمیراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
جنگل گلستان ارزشمندترین منطقه ایران چه از لحاظ کمیت و چه از نظر تنوع حیات جانوری و گیاهی و از بهترین زیستگاه های پستانداران بزرگی چون پلنگ، خرس قهوه ای، گرگ، وشق، مرال، شوکا، گوسفند وحشی و بز وحشی، آهوی ایرانی و گراز است.
پارک ملی به محدوده ایی از منابع طبیعی اعم از جنگل، مرتع، بیشه های طبیعی، اراضی جنگلی، دشتی، آبی و کوهستانی اطلاق می شود که نمایانگر نمونه های برجسته ایی از مظاهر طبیعی باشد که به منظور حفظ وضع طبیعی آن و همچنین ایجاد محیط مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد رستنی ها در شرایط کاملا طبیعی تحت حفاظت قرار می گیرد.
در تاریخچه پارک ملی گلستان آمده است که این پارک تا قبل از سال 1336 از شکارگاه های شناخته شده و پرآوازه کشور محسوب می شد و به جنگل گلستان مشهور بود و در 19مردادسال1336به نام منطقه ی حفاظت شده ی آلمه وایشکی تحت حفاظت و حمایت کانون شکار ایران قرارگرفت و تا سال 1340 توانست قابلیتهای خود را در سایه کنترل و نظارت ،ترمیم و به خوبی آشکار سازد.
در بهمن ماه سال 1340 بدون تغییر وسعت بنام منطقه حفاظت شده آلمه نامیده شد و در6شهریورماه1342 به پارک محمد رضا شاه تغییر نام پیداکرد و سپس در22فروردین ماه1343 به پارک وحش تغییر عنوان داد.
براساس اعلام محیط زیست گلستان، بعد از تشکیل سازمان شکاربانی و نظارت بر صید (1346) وظایف کانون شکار و از جمله اداره پارک های حیات وحش به این سازمان واگذار شد و در شهریور ماه 1350 محدوده ای در شرق این پارک به نام منطقه حفاظت شده قرخود با وسعت 34000 هکتار به آن الحاق شد.
در سال 1353 پس از اصلاح قانون شکار وصید این منطقه از پارک وحش به پارک ملی تبدیل شد و در1355 هر دو منطقه درهم ادغام و به صورت منطقه ای یگانه با وسعت 125895 هکتار به نام پارک ملی تحت حفاظت قرار گرفت که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی منطقه حفاظت شده قرخود از پارک ملی جدا و از آن پس تاکنون با وسعت 91895 هکتار به نام پارک ملی گلستان تحت حفاظت قرار دارد.
از سوی دیگر پارک ملی گلستان در سال 1977 به عنوان ذخیره گاه زیست کره انتخاب و به پروژه شماره 8 برنامه انسان و کره مسکون (MAB) یونسکو اهدا شد و تاکنون نیز جایگاه خود را در خانواده ذخیره گاه های زیست کره جهان حفظ کرده است.
از پارک ملی تعریف های مختلفی ارایه شده است ،اما آخرین تعریفی که مورد توافق کلیه کشورهای شرکت کننده در کنگره ی کاراکاس(1992)قرارگرفت، این است که؛ پارک های ملی مناطق حفاظت شده ایی (زمینی - دریایی) هستند که برای حفاظت اکوسیستم ها و تفرج، تحت مدیریت قرار می گیرند ،هر ذخیره گاه زیست کره نیز مناطق طبیعی مختلفی را در بر می گیرد و مکان مطمئنی برای تضمین حفاظت اکوسیستم ها، جوامع و گونه های ناحیه های جغرافیایی زیستی عمده ی جهان برای استفاده نسل حاضر وآتی به شمار می رود.
پارک ملی گلستان درشرق سلسله جبال البرز درشمال شرق ایران وشرق استان گلستان قرار گرفته است، این منطقه درحد فاصل 37درجه و16 دقیقه تا 37درجه و31دقیقه عرض شمالی و55درجه و43دقیقه تا56درجه و17دقیقه طول شرقی قرارگرفته ومحیط آن 180کیلومتر و به شکل مثلث است.
منبع: ايرنا