در جلسه بنیاد قم پژوهی مطرح شد؛
دانشیار دانشگاه خوارزمی تهران با اشاره به افزایش دمای پنج تا ۶ درجه‌ای قم در ۴۰ سال اخیر، این افزایش را ناشی از ازبین رفتن باغات و پوشش گیاهی دانست.
به گزارش تابناک قم، محمد سلیقه شامگاه سه‌شنبه در جلسه بنیاد قم‌پژوهی با اشاره به عوامل آب و هوایی که در یک منطقه اثرگذار هستند، اظهار کرد: یک سری از این عوامل محیطی و یک سری دیگر گردشی هستند.
وی افزود: نور و زاویه تابش یک عامل محیطی است و زاویه تابش در اول تیرماه هر سال در شهر قم ۷۹ درجه و تقریبا نزدیک به عمود است که انرژی تابشی فراوانی را برای این شهر دارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به عواملی که در گرمای هوای شهر قم اثر می‌گذارد، گفت: شهر قم در بین شهرهای ایران جزو شهرهای کم ارتفاع است و به همین خاطر گرم است. از منابع آبی دور هست و پوشش گیاهی ضعیفی دارد. مراتع فقیری داردو جریان‌های دریایی در آب و هوای آن بی‌تاثیر است.
به گفته وی یک سری از عوامل گردشی هم در این موضوع اثرگذار هستند که از جمله می‌توان به رودبادها، توده‌های هوا و جبهه‌های هوا اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه تغییرات اقلیمی اخیر و گرم شدن جهانی موجب شد سیستم‌های مدیترانه ضعیف شده و سیستم‌های سودانی قوی شوند افزود: بارندگی‌های گذشته ما بیشتر مدیترانه‌ای بود که سردتر بود و بیشتر به ریزش برف منجر می‌شد.
بارندگی‌های سودانی در قم
سلیقه گفت: در بارندگی‌های زمستان امسال شاید ۹۰ درصد بارش‌ها سودانی بود و از جنوب کشور به قم می‌رسید و ضعیف شدن جریان‌های مدیترانه‌ای موجب کاهش برف در قم شده است.
وی با بیان اینکه گرمای شهر قم دو منبع دارد اظهار کرد: هوای گرمی که روی شبه جزیره عربستان است و هوای گرم هندوستان که تا آسمان ایران می‌آید، دو منبع گرمای هوای شهر قم هستند که این هوای گرم قادر به صعود نیست و موجب ایجاد دمای ۴۸ درجه در قم خواهد شد.
این استاد دانشگاه افزود: در ۴۰ سال اخیر هر سال ۰.۴۱۱ بر دمای قم اضافه شده است. بیشترین افزایش دما هر سال در اسفندماه صورت گرفته است.
وی ادامه داد: ایستگاه‌های هواشناسی را در جاهایی می‌سازند که تحت تاثیر گرمای ناشی از شهر نباشد بنابرین این عدد ۰.۴۱۱ در هر سال مربوط به گرمایش جهانی است که در طول ۴۰ سال گذشته به ۱.۶ درجه سانتی‌گراد می‌رسد اما دمای خود شهر قم در این مدت پنج تا ۶ درجه افزایش یافته که این مربوط به اتفاقات شهر قم و جزیره حرارتی شهر است.
جزیره حرارتی شهر
سلیقه با اشاره به اینکه در مجموع کره زمین بین ۶ تا ۸ دهم درجه در طول نیم قرن گذشته افزایش دما داشته گفت: ما در شهرها یک پدیده اضافه‌تر داریم و آن هم سوخت و ساز و انرژی آنتروپی و ... است. از بین رفتن باغات و زمین‌های کشاورزی هم در این زمینه بسیار موثر است.
وی افزود: این جزیره حرارتی مخصوص آن منطقه شهری است و اگر دمای این جزیره حرارتی اندازه‌گیری شود بسیار بیشتر از گرمای جهانی یا گرمایی است که ایستگاه هواشناسی اندازه می‌گیرد.
به گفته این اقلیم شناس، افزایش دمای شهر قم نسبت به شهرهای کشورمان هم بسیار زیاد است و از بین رفتن باغات داخل شهر و پوشش گیاهی در این عرصه بسیار موثر است.
منبع: مهر
