زندگی بخشی از مردم اهالی محله نیروگاه و توانیر قم سال‌هاست زیر سایه این دکل‌های غول‌پیکر جریان دارد و امنیت و آسایش آن‌ها را مختل کرده است. شاید آن روزی که با ذوق و شوق، خشت‌های خانه را در حریم دکل روی هم می‌گذاشتند به فکر امروزشان نبودند.
به گزارش تابناک قم، صدای ویز ویز آزاردهنده دکل‌های غول‌پیکر برق فشار قوی کمترین نشانه‌ای است که وقتی از کنارش عبور می‌کنی توجهت را جلب می‌کند؛ ستون‌های استوار بلندقامتی که اگر چشم‌هایت را در امتدادشان بچرخانی نگاهت به آسمان متصل می‌شود. همان دکل‌هایی که همیشه در دوران بچگی چشم دوختن به مسیر امتداد سیم‌های با عظمتش که مانند رشته تسبیح آن‌ها را به هم متصل کرده بود، سرگرمی مسافرت‌ها و طی کردن مسیر جاده‌های بین راهی بود اما حالا خیلی دور نیست و همین جا بالای سقف خانه‌های بخشی از مردم شهر قد علم کرده و زندگی‌شان را تحت تأثیر قرار داده است.
زندگی بخشی از مردم اهالی محله نیروگاه و توانیر قم سال‌هاست زیر سایه این دکل‌های غول‌پیکر جریان دارد و امنیت و آسایش آن‌ها را مختل کرده است. شاید آن روزی که با ذوق و شوق، خشت‌های خانه را در حریم دکل روی هم می‌گذاشتند به فکر امروزشان نبودند.
یکی از ساکنان حریم دکل معتقد است جریان برق به خانه‌هایشان هم سرایت کرده است. وی گفت: به هر چیزی که دست می‌زنیم از دستگیره در گرفته تا کابینت و هر شیء دیگر فلزی احساس برق‌گرفتی می‌کنیم. یکی دیگر از ساکنان افزود: با شنیدن مشکلات و بیماری‌هایی که این دکل‌ها می‌تواند برای سلامتی خانواده‌ام داشته باشد تصمیم گرفتم خانه‌ام را بفروشم و در منطقه دیگری زندگی کنیم اما قیمتی که برای فروش خانه می‌دهند اصلا متناسب با خود ملک و املاک مشابه در این رده نیست و بنگاه‌های املاک می‌گویند دلیلش همین دکل‌های برق است که خانه‌های مجاور آن‌ها مشتری ندارد.
سایه مرگبار برق
هشدارهای نگران‌کننده زندگی در حریم برق فشار قوی سال‌هاست از زبان پزشکان و محققان گفته شده است. امواج الکترومغناطیسی که از دکل‌های برق فشار قوی ساطع می‌شود، می‌تواند بر سلامت ساکنان اطراف دکل تا شعاع 20 تا 50 متر اثر بگذارد و برای آنان مشکلات خونی، مغزی و حتی معلولیت به وجود آورد. هر دکل فشار قوی یک شعاع 15 متری را دور تا دور خود تحت تأثیر قرار می‌دهد و حتی سوختگی داخلی بر اثر جریان برق از این فاصله اتفاق می‌افتد. هر موجود زنده که در این دایره مرگبار و خطرناک قرار گیرد دچار انواع بیماری‌ها و عوارض جبران‌ناپذیر می‌شود و هر کسی برای مدتی در مسیر جریان آن قرار گیرد بدون تماس با برق، دچار برق‌گرفتگی می‌شود. زندگی کردن در این محوطه حتی روی نسل‌های بعد هم اثر منفی خود را می‌گذارد و مشکلاتی در ژنتیک افراد به وجود می‌آورد. چه رسد به این که این دکل‌ها سایه سر خانه‌ات باشد.
بر اساس مطالعه‌ای که در انگلستان در مورد خطر ابتلای کودکان به سرطان به ویژه سرطان خون انجام شده است نتیجه به دست آمده حاکی از آن بوده که قرارگرفتن محل زندگی کودکان در نزدیکی خطوط فشار قوی خطر ابتلا به سرطان خون را در آن‌ها دو برابر می‌کند. در این پژوهش، افراد جامعه نمونه در محدوده یک کیلومتری خطوط برق ۲۷۵ و ۴۰۰ کیلوولت زندگی می‌کردند. بر اساس این تحقیقات در کودکانی که در محدوده ۲۰۰ متری خطوط برق زندگی می‌کنند، امکان ابتلا به سرطان خون ۶۹ درصد بیشتر از کودکانی است که در فاصله بیش از ۶۰۰ متری خطوط برق زندگی می‌کنند.
این‌ها خطرهایی است که در نتیجه یک سهل‌انگاری در محل زندگی، زندگی یک نسل را دگرگون می‌کند و هزینه کلان را روی دست کشور خواهد گذاشت.
تأخیر جبران یک اشتباه مرگبار
از سال 89 بود که مسأله آسیب‌های زندگی در بافت ناکارآمد شهری از جمله عرصه‌های زیر دکل مورد توجه شورای اسلامی شهر قم قرار گرفت و در نهایت مصوب شد 32 هکتار از زمین‌های پردیسان برای تملک این عرصه‌های ناکارآمد در نظر گرفته شود.
نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر قم در مورد اجرایی نشدن این مصوبه گفت: این مصوبه بعد از 7 سال بین زمین و هوا معلق مانده و تحرکی در مورد آن صورت نگرفته است.
«حسن بختیاری» معتقد است وزارت راه و شهرسازی در این زمینه خوب عمل نکرده است و اگر این وزارتخانه بحث 32 هکتاری و 25 درصد تجاری پردیسان را تعیین تکلیف می‌کرد شاهد اثربخشی مثبت‌تری در بحث بازآفرینی شهری بودیم.
بختیاری تأکید کرد: باید اعتراض اعضای شورای اسلامی شهر قم نسبت به عملکرد وزارت راه و شهرسازی از طریق نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی پیگیری شود تا اقدام‌های وزارت راه و شهرسازی در موضوع بازآفرینی واقعی شهر قم و سکونتگاه‌های غیررسمی و هم در بافت فرسوده و زیر دکل‌ها تسریع شود.
خانه به جای زمین
مدیرکل راه و شهرسازی در این زمینه گفت: جلسه‌ای با رئیس سازمان ملی زمین داشتیم که در آن جلسه دستور کامل و اجرایی برای این مصوبه داده شد. قرار شد زمین در اختیار شهرداری گذاشته شود تا مطالعات انجام شود و اقدام لازم صورت گیرد.
«حسن صبوری» افزود: این مصوبه در کمیسیون ماده 5 مطرح شد و شرکت عمران و بهسازی که متولی این مسأله است اعتقاد دارد باید واحدهای ساخته شده را به مردم تحویل داد نه زمین‌های خام که موجب ساخته شدن یک سری خانه غیرسامان‌یافته شود. شهرداری اما فقط برای تملک می‌خواهد از این زمین‌ها استفاده کند و مسأله اسکان مجدد را در دستور کار قرار نداده است.
توسعه خطرناک فضای سبز زیر سایه دکل‌ها
معاون برنامه‌ریزی و مهندسی شرکت توزیع نیروی برق استان قم هم به این موضوع اشاره کرد و گفت: بر اساس مصوبه سال ۸۹ مقرر شده بود که به مالکان محل‌هایی که در حریم خطوط ۶۳ کیلوولت قرار دارند زمین معوض در پروژه ۳۲ هکتاری پردیسان واگذار شود که این موضوع در دستور کار ستاد بازآفرینی شهری است اما تا به امروز اقدامی در این مورد صورت نگرفته است.
«عین‌الله درامامی» افزود: نه فقط بازآفرینی و بهبود شرایط در اراضی این دکل‌ها صورت نگرفته است بلکه اقدام‌های فرعی خطرهای بیشتری را در این محیط به وجود آورده است، از جمله این که در بعضی مسیر دکل‌ها شهرداری قم به خیابان‌کشی و ایجاد فضای سبز اقدام کرده است که گاهی بر اثر تعییر رقوم، فاصله سیم شبکه‌های فشار قوی تا زمین و درختان کاشته‌شده در زیر دکل‌ها بسیار کم شده است. این کار سبب ایجاد خطر برای شهروندان می‌شود و از سوی دیگر موجب قطعی شبکه ۲۳۰ کیلوولت یا ۶۳ کیلوولت می‌شود.
اختلال در دکل‌ها و خاموشی سراسری
به گفته درامامی از آن‌جایی که این دکل‌ها فوق توزیع هستند هرگونه اختلال در آن‌ها می‌تواند در شبکه‌های توزیع مشکلاتی را به وجود آورد و بخش زیادی از شهر یا حتی شبکه سراسری کشور را دچار خاموشی خواهد کرد که نیاز است مسئولان برای این موضوع راهکار جدی و اساسی بیندیشند.
درامامی اظهار کرد: دکل‌های ۶۳ کیلوولت و ۲۳۰ کیلوولت از سال‌ها و از زمان‌هایی که وضعیت شهرسازی به صورت امروزی نبوده نصب شده است و مالکان زمین‌ها به صورت غیرمجاز و بدون آن که توجهی به مخاطرات آن داشته باشند نسبت به ساخت بنا در حریم دکل‌ها یا زیر دکل‌ها اقدام کرده‌اند که این مسأله تاکنون حوادث ناگواری را به همراه داشته است.
هرچه هست هنوز هزاران نفر از کودکان و مردم قم زیر سایه سنگین سرطان و بسیاری از بیماری‌های خونی زندگی می‌کنند و معلوم نیست بر اثر این سهل‌انگاری‌ها زندگی باید به کام چند نسل آینده این خانواده‌ها تلخ شود.
جمع‌آوری تعدادی از دکل‌ها
معاون برنامه‌ریزی و مهندسی شرکت توزیع نیروی برق استان گفت: با وجود این که ساخت و سازها بعد از ساخت دکل‌ها و به صورت غیرمجاز صورت گرفته است اقدام‌هایی در زمینه بهبود وضعیت موجود انجام شده است.
«عین‌الله درامامی» با ذکر برخی از این فعالیت‌ها اظهار کرد: وزارت نیرو نسبت به اجرای شبکه کابلی جایگزین دکل‌ها و شبکه هوایی در مسیرهای خطرناک در چند سال اخیر اقدام کرده که نمونه آن اجرای کابل ۶۳ کیلوولت از میدان نبوت در ابتدای خیابان توحید تا ساختمان ستاد شرکت توزیع برق واقع در میدان امینی‌بیات است.
همچنین جمع‌آوری دکل‌ها و شبکه هوایی حد فاصل محمدآباد تا خیابان سواران و پست 63/20 کیلوولت قم مرکزی واقع در ساختمان ستاد شرکت توزیع نیروی برق هم از دیگر اقدام‌هاست.
وی افزود: وزارت نیرو نسبت به جمع‌آوری دکل‌ها و شبکه هوایی ۶۳ کیلوولت حدفاصل میدان امینی‌بیات تا خیابان قلعه کامکار در ادامه تا پست 230/63 کیلوولت قم یک (واقع در خیابان توانیر) اقدام کرده و از این طریق بسیاری از ساختمان‌هایی که زیر دکل یا در حریم قرار داشتند آزاد شدند.
وی راهکار مناسب برای خارج کردن خانه‌های مسکونی از حریم برق فشار قوی را استفاده از دکل‌های جدید با بازوهای کوتاه‌تر و در نتیجه افزایش فاصله و رعایت حریم دانست.
منبع: همشهری
