به گزارش تابناک اصفهان، روند رو به رشد جمعیت شهرها همواره با آسیب های متعدد فردی و اجتماعی همراه بوده است. یکی از مهم ترین آسیب های شهر نشینی، به خطر افتادن بهداشت روح و روان افراد است. بر اساس تحقیقاتِ روان شناسان، آسیب های روانی در کلان شهرها روند فزاینده ای نسبت روستاها یا شهرهای کوچک دارد. یکی از دلایل آمار بالای بیماری های روانی در شهرهای بزرگ، ماشینی و یکنواخت بودن زندگی هاست. اصفهان نیز به عنوان یک شهر بزرگ با جمعیتی بیش از 4 میلیون نفر، به دلیل آسیب های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، بیش از پیش شهروندانش در معرض خطر بیماری های روحی و روانی قرار دارند. در سالهای اخیر نیز چند عامل منفی دیگر ((آلودگی هوا، ترافیک)) دست به دست هم داده اند تا بهداشت روان اصفهانی بیش از گذشته مورد تهدید قرار گیرد.
استرس اصفهانی ها بیشتر می شود
اگر چه موضوع سلامت روان و شیوع بیماری های روانی، گستره ای از مباحث پزشکی و غیر پزشکی را در بر می گیرد اما مهم ترین عامل گسترش بیماری های روانی -مانند اسکیزوفرنیا، افسردگی، اضطراب اجتماعی، استرس و بدخلقی- را می توان در پدیده پر دردسر و پر اضطراب شهر نشینی دنبال کرد. فشارهایی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در نطام شهرنشینی به گونه ای است که در صورت خارج شدن کنترل آن از دست فرد، باعث اخلال در زندگی او می شود. هر چند که شهر نشینی دارای مزیت های فراوانی است و آسایش را به ارمغان می آورد، اما در عین حال شهروندان با تبعات منفی این پدیده در حال دست و پنجه نرم کردن هستند. اصفهان روز به روز به سمتی می رود که فعالیت ها اجتماعی، شغلی و فردی در آن با سرعت بیشتری انجام می پذیرد و همسو با آن، استرس ها و اضطراب های اجتماعی نیز افزایش می یابد، چرا که این طبیعت کلان شهرهاست.
از دکل های مخابراتی تا فقر و بیکاری؛ عوامل آسیب روانی اصفهانی ها کدامند؟
مسئله آلودگی هوا و ترافیک که اخیراً چهره ای جدی به خود گرفته است یکی دیگر از عوامل افسردگی و به خطر افتادن سلامت روان اصفهانی ها است. بر اساس صحبت های روانپزشکان ذرات معلق، گوگرد و مازوت در هوای اصفهان نقش پر رنگی در افزایش افسردگی و اضطراب شهروندان دارد؛ ضمن اینکه عده ای هم معتقدند امواج دکل های ماهواره و مخابراتی باعث اختلال اعصاب مردم شده است. اما گذشته از عوامل فیزیکی بیماری های روانی، عامل فشارهای اقتصادی را نمی توان فراموش کرد. گرانی، بیکاری و فقر از جمله دلایل اقتصادیِ شیوع اضطراب و افسردگی هستند که عده ای از اصفهانی ها را راهی بیمارستان فارابی کرده است. اگر سری به این بیمارستان بزنیم با انبوهی از بیماران «جوان» روبرو می شویم که به دلایل مختلف در این مرکز درمانی بستری شده اند و روزها را به امید «درمان و بازگشت دوباره به اجتماع» به شب می رسانند. در این بین باید یکی از اولویت های نظام سلامت کشور نیز بازگرداندن این افراد به دامن جامعه باشد چرا که به گفته رئیس بیمارستان فارابی اصفهان «شاید تنها برای یک درصد از بیماران روانی نتوان کاری انجام داد. امروزه علم به گونه ای پیشرفت کرده است که می توان بیمار را به عملکرد گذشته خود بازگرداند.»
چهل هزار اصفهانی به «اسکیزوفرنی» مبتلا هستند
امروزه شایع ترین بیماری در جوامع شهری و همین طور استان اصفهان اسکیزوفرنی یا «روان گسیختگی» است. در حال حاضر تعداد زیادی از اصفهانی ها بدون آنکه خود خبر داشته باشند، ((با درجات مختلف)) به این بیماری مبتلا هستند. بر اساس صحبت های رئیس مرکز آموزشی-درمانی فارابی اصفهان «وجود یک درصد بیمار اسکیزوفرنی در سطح جامعه هنجار جهانی است. این در حالی است که ما در اصفهان بیشتر از پنج هزار بیمار اسکیزوفرنیک شناسایی نکرده ایم؛ در حالی که یک درصد 4 میلیون جمعیت اصفهان 40 هزار نفر است. پس بقیه این افراد کجا هستند؟ مطمعناً این افراد در همین جامعه زندگی و کار می کنند و خودشان هم از بیماری شان آگاه نیستند.»
اسکیزوفرنی چیست؟
«کلثوم سلیمانی، کارشناس سلامت و روان» در گفتگو با «تابناک اصفهان» اسکیزوفرنی را نوعی روان گسیختگی می داند و این بیماری را اینطور تشریح می کند: اسکیزوفرنی نوعی اختلال شدید است که بر کل شخصیت تاثیر می گذارد ولی همه نشانه های آن را می توان با درمان کنترل کرد. برخی از مبتلایان به اسکیزوفرنی برای کنترل نشانه های بیماری خود باید همیشه دارو مصرف کنند، برخی دیگر برای دوره محدودتری نیاز به دارو دارند. چهار مشخصه برای بیماری اسکیزوفرنی بیان کرده اند، هنوز هم کم و بیش این بیماری با علایمی همچون در خود فرو رفتگی، دوگانگی در تفکر و تصمیم گیری، کم شدن یا نبودن عواطف و احساسات، و اختلال در تفکر شناخته می شود. متاسفانه روان گسیختگی یا اسکیزوفرنی در شهرهای بزرگ به دلایل مختلف بیشتر به چشم می خوردو.علایم مثبت بیماری این گونه است که بیمار در تفکر، ادراکات و حواس پنجگانه خود دچار اختلال می شود و این اختلال به صورت توهم بروز پیدا می کند.