موضوع سهمیه ورود به دانشگاه برای آن دسته از دانشجویانی که شرایط دریافت آن را دارند طی چندسال اخیرمشکل ساز شده است. چرا که بعضی از این سهمیهها از قول مخالفان آن تبعیض محسوب میشود و معتقدند همه داوطلبان ورود به دانشگاه باید شرایط یکسان داشته و با رعایت عدالت ادامه تحصیل بدهند.
در بررسی مختصری از وضعیت سهمیهها یادآورمیشویم که سهمیهها در چند رده ی: سهمیه خانواده شهدا (مصوبه بهمن ماه ۶۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی)، سهمیه رزمندگان (مصوبه ۳۰ سال پیش مجلس شورای اسلامی) و سهمیه بسیج که ویژه دانشجویان دانشگاه آزاد است، طبقه بندی میشوند. البته چند سال پیش برای خانواده اعضای هیات علمی دانشگاهها نیز قرار بود سهمیههایی برای انتقال از دانشگاهی به دانشگاه دیگر در نظر گرفته شود. اما اجرای این طرح در حالی با مخالفت واعتراض روبرو شد که حمایت گران و موافقان آن خود اعضای هیات علمی بودند و میتوانستند از این امتیاز بهره مناسبی ببرند.
مخالفان این سهمیه میگفتند: استادی که فرزندش از چنین امتیاز ناحقی استفاده میکند، چگونه میتواند عدالت آموزشی را در رابطه با سایر دانشجویان رعایت کرده و به اصول توسعه آموزشی پایبند باشد؟!
لازم به ذکر است که برای بهیاران نیز سهمیه درنظر گرفته شده است و شامل کسانی میشود که دیپلم نظام قدیم یا نظام جدید در مدارس کار و دانش را دارند. سهمیه این افراد فقط برای ورود به رشته پرستاری با اخذ تاییدیه از سازمان مربوطه امکان پذیر است و ۵۰ درصد از ظرفیت تمام دانشگاههایی که رشته پرستاری را دارند، مربوط به این دسته از افراد است.
اما سال گذشته اعلام شد که سهمیه ورود به دانشگاهها در برنامه ششم توسعه به اصلاحاتی نیاز دارد و قاسم احمدی نماینده مردم نوشهر و چالوس در مجلی شورای اسلامی در این باره اظهار داشت: در این مسئله که سهمیه باید در دانشگاههای کشور وجود داشته باشد، شکی نیست، زیرا بالاخره زمانی که فردی یکی از اعضای خانوادهاش را از دست داده یا پدرش در طی ۸ سال جنگ تحمیلی و دفاع مقدس به مقام والای جانبازی نایل آمده، میبایست برای پاسداری از این بزرگواران سهمیه مناسبی در نظر گرفته شود. هچنین سهمیه دانشجویی که در برنامه ششم توسعه مدنظر قرار گرفته است، مناسب نیست، زیرا ما اعلام کردیم درحوزه ایثاگران ۵ درصد به غیر از ۲۵ درصد حوزه ایثارگران شامل رزمندگانی میشود که بالای ۶ ماه جبهه دارند.
در این میان بهارستانیها هم برای پیگری موضوع سهمیهها اهتمام ورزی بیشتری از خود نشان دادند. چراکه رئیس فراکسیون ایثارگران مجلس شورای اسلامی در فروردین ماه سال جاری گفت: قرار است تا سهمیهای برای کنکور فرزندان جانبازان زیر ۲۵ درصد تعلق بگیرد. زیرا در ماده ۷۰ قانون خدمات ایثارگران آمده است که ۲۰ درصد از سهمیه کنکور به جانبازان، فرزندان شاهد، آزادگان و فرزندان و همسران جانباز و آزاده بالای ۲۵ درصد جانبازی تعلق میگیرد که این بند در قانون تنظیم ۲ خدمات ایثارگران که در برنامه ششم نیز لحاظ شده تغییر کرده است.
اما خالی از لطف نیست اگر به سهمیه مناطق محروم نیز اشاره کنیم؛ که بر اساس آن در تقسیمات کشوری که توسط وزارت کشور تعیین شده است، کشور دارای استان، شهر، بخش و زیـربخش یا دهستان است و بخش محل تحصـیل سه سال آخر متوسطه برای داوطلبان نظام قدیم و بخش اخذ مدرک پیش دانشگاهی و دو سال آخر متوسطه برای داوطلبان نظـام ترمـی واحدی یا سالی – واحدی در تعیین کننده اختصاص سهمیه نهایی برای آنهاست.
با این تفاسیر در سال ۹۶ مجلس شورای اسلامی درحالی تصمیم به ایجاد تغییر در این سهمیهها گرفت با مخالفت وزارت علومیها مواجه شد تا آنجا که وزیر علوم اعلام کرده: موضوع اختصاص سهمیهها در آزمونهای سراسری و کارشناسی ارشد که اعتراض برخی دانشجویان را به همراه داشته است، بر اساس قانون مجلس است و وزارت علوم نیز نظر اصلاحی و پیشنهادی خود را در خصوص این سهمیهها به مجلس شورای اسلامی ارائه داده است. به گفته دکتر غلامی موضوع اصلاح سهمیهها باید در صحن مجلس شورای اسلامی مطرح شود و ما انتظار داریم کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به زودی این موضوع را برای رایگیری به صحن ارجاع بدهد.
چند روز پیش هم داوطلبان آزمون ارشد به نتایج آن و سهمیههای درنظر گرفته شده دست به اعتراض وتجمع زدند و در مخالفت به اختصاص ۳۰ درصد از فضای دانشگاهها به دانشجویان سهمیه گفتند: درخواست ما این است که این سهمیه را یا مازاد حساب کنند یا مثل گذشته اگر ظرفیت ۲۵ درصد خالی ماند به داوطلبین بدون سهمیه بدهند.
به هر حال چند سالی هست که داوطلبان کنکور پس از اعلام نتایج که اختصاص سهمیهها هم در آن نقش پررنگی دارند تصمیم به اعتراض میگیرند تا بلکه صدایشان به گوش مسئولین مربوط برسد و چاره اندیشیهایی از سوی آنها صورت پذیرد چرا که معتقدند اینگونه نحوه پذیرش در دانشگاهها عادلانه نبوده و به نوعی حق الناس است!