به گزارش تابناک – البرز: سفارت بریتانیا در تهران آذرماه سال ۱۳۹۰ و در پی حمله همزمان جمعی از معترضان به محل سفارت در خیابان فردوسی و اقامتگاه سفیر و کارکنان سفارت در خیابان قلهک تهران تعطیل شد. این سفارت پس از آنچه اظهارات و اقدامات مداخله جویانه سفیر انگلیس در امور داخلی ایران خوانده شد مورد حمله قرار گرفت.
نمایندگان مجلس در آبان سال ۱۳۹۰ با رای بالا وزارت امور خارجه ایران را موظف کردند ظرف دو هفته روابط سیاسی با دولت بریتانیا را به سطح کاردار و روابط بازرگانی با این کشور را به حداقل ممکن برساند.
مصوبه به مرحله اجرا نرسیده بود که جمعی از معترضان اقدام به ورود به سفارت انگلیس در تهران کردند و پرچم بریتانیا را پایین کشیدند. پس از آن دولت انگلیس روابط خود با ایران را به صورت یکجانبه قطع، کادر دیپلماتیک خود را بهطور کامل از ایران خارج کرد و به کارکنان سفارت ایران و دیپلماتهای ایرانی مهلتی ۴۸ساعته برای ترک خاک انگلیس داد.
عذرخواهی رسمی وزارت خارجه جمهوریاسلامی ایران هم خللی بر عزم «لندن» در قطع رابطه با «تهران» ایجاد نکرد. دوازدهم آذر دیپلماتهای ایرانی که از انگلیس اخراج شده بودند، به ایران وارد شدند و روابط رسمی ایران و انگلیس برای چهارمین بار طی ۶۰ سال گذشته قطع شود.
حال امروز پس از چهار سال فیلیپ هاموند، وزیر خارجه انگلیس شخصا به تهران سفر کرده است تا در مراسم افتتاحیه بازگشایی سفارت این کشور در تهران شرکت کند. فیلیپ هاموند بلافاصله بعد از ورود به تهران راهی سفارت شد تا مراسم بازگشایی سفارت را آغاز کند.
وزیر خارجه انگلیس همچنین پس از ورود به تهران در پیامی در صفحه توییتر خود نوشته است:« وارد تهران شدم. این اولین سفر در سطح وزارت از سال 2003 است و لحظهای تاریخی در روابط انگلستان و ایران.»
تلاش ها برای بازگشایی سفارت ها
با روی کار آمدن دولت روحانی، دو کشور گامهای موثری را برای ارتقا روابط و بازگشایی سفارتخانه برداشتند. در همین راستا در نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و انگلیس در دولت روحانی که شهریور ماه سال ۱۳۹2 در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد دو طرف توافق کردند تا زمینه بازگشایی سفارتخانهها را فراهم کنند.
پس از چندین دور گفتوگوی مجید تخت روانچی معاون وزیر خارجه ایران و سایمون گس، سفیر سابق انگلیس در تهران و معاون فعلی وزیر خارجه انگلیس، در نهایت دو طرف توافق کردند که کاردار غیرمقیم (ترددی) معرفی کنند. در حال حاضر آجی شارما کاردار غیرمقیم انگلستان در ایران و محمدحسن حبیب اللهزاده کاردار غیرمقیم ایران در انگلستان است. با این حال معرفی کاردارها هم منجر به باز شدن قفل سفارت خانههای دو کشور و ارایه خدمات کنسولی نشد.
از آذر ماه سال جاری اما با کنار رفتن موانع سیاسی و نمایش اراده دو کشور برای ارتقا روابط، مانع جدیدی برای بازگشایی سفارتخانهها ظهور و بروز پیدا کرد که وزرای خارجه دو کشور آن را مسائل فنی خواند.
این مسائل فنی با اظهار نظر علنی وزیر خارجه انگلیس ابتدا عیان شد. فیلیپ هموند، ۴ آذر ماه با حضور در در مجلس عوام بریتانیا، طی سخنانی مدعی شد که تلاشها برای بازگشایی سفارت این کشور در تهران به دلیل موافقت نکردن دولت ایران با ورود تجهیزات کامپیوتری مورد نیاز سفارت، با مانع روبرو شده است.
چگونگی بازگشایی سفارت
با این حال پس از حل مشکلات سیاسی و فنی، قرار است در ابتدای فعالیت سفارت انگلیس، گروه کوچکی از دیپلمات ها به ریاست «آجی شارما» هندی تبار که تاکنون کاردار غیر مقیم انگلیس بود، در تهران مستقر شوند و به گفته هاموند، پس از چند ماه سفیر، جایگزین وی خواهد شد.
وی ادامه داد: «این حرکت به این معنا نیست که ما در مورد همه چیز اتفاق نظر داریم. اما این درست است که بریتانیا و ایران باید در کشورهای یکدیگر حضور داشته باشند. نقش سفارتخانه ها ایجاد زمینه همکاری ها و کاهش اختلافات است.»
«هاموند» ادامه داد: «در ابتدا، سفارت توسط یک کاردار و با یک هیات کوچک برای ارائه طیف محدودی از خدمات کنسولی آغاز به کار خواهد کرد. انتظار می رود در ماه های آینده با موافقت ایران، سفیر برای ارائه طیف گسترده ای از خدمات کار خود را آغاز کند.»
بازگشایی سفارت ایران در لندن
همزمان با بازگشایی سفارت انگلیس در تهران که با حضور وزیر خارجه این کشور اروپایی انجام شد، سفارت جمهوری اسلامی ایران در انگلیس نیز فعالیت خود را آغاز کرد. در این مراسم که در لندن برگزار شد علاوه بر تعدادی از مقامات وزارت خارجه انگلیس، از طرف جمهوری اسلامی ایران نیز محمد حسن حبیب الله زاده کاردار غیر مقیم ایران در انگلیس و همچنین مهدی دانش یزدی معاون اداری و مالی وزارت خارجه حضور دارند.
به دنبال این تحولات در سطح روابط دو کشور، برخی واکنش منفی نداشتند. از جمله اینکه مسئول نمایندگی ولی فقیه سپاه البرز گفت: هدف رژیم انگلیس سنگاندازی در نظام جمهوری اسلامی است.
حجتالاسلام محمدجواد موحد گفت: رژیم انگلیس از مخالفان همیشگی نظام جمهوری اسلامی میباشد که با مکر و حیله قصد سنگاندازی در روند پیشرفت ایران را دارد که نظارت بیش از پیش دستگاههای امنیتی بر فعالیت آنها را میطلبد.
وی در خصوص بازگشایی مجدد سفارت انگلیس در تهران اظهار داشت: پس از بسته شدن سفارت انگلیس در تهران که بعد از جریان فتنه سال 88 صورت گرفت متاسفانه قرار است که بازگشایی این سفارتخانه مجدداً انجام شود.
این مسئول در خصوص سابقه دشمن انگلستان با ایران گفت: رژیم انگلیس از جمله مخالفین سرسخت نظام جمهوری اسلامی ایران از سالهای دور تاکنون است که در حکومت سالهای گذشته و هم در زمان جمهوری اسلامی ایران مواضع سرسختانه و کینه توزانهاش مشخص بود و با حیلهگری، مکر و کینه در روند پیشرفت نظام اسلامی ایران سنگاندازی و دشمنی میکرده است.
مسئول نمایندگی ولی فقیه در سپاه البرز تصریح کرد: در سالهای اخیر پس از روی کارآمدن دولت جدید با بابی که در قالب مذاکرات باز شد خودشان نشان دادند که با یک دیپلماسی و رویکرد جدید میشود برای مهار کردن این نوع حرکتها اقدام جدی انجام داد.
حجتالاسلام موحد نظارت بر فعالیتهای سفارتخانه را مهم دانست و ادامه داد: مسئولان نظام و دستگاههای امنیتی همچنان باید توجه و تسلط خودشان را بر تمامی ترددها و فعالیت آنها داشته باشند چرا که آنها با سابقه خودشان نشان دادند که بر هیچ اصولی پایبند نبوده و نباید در عرصههای مختلف امنیتی ورود پیدا کند.
وی در پایان گفت: علیرغم اینکه بازگشایی این سفارتخانه یک امر کاملاً عادی است لذا باید جنبههای کنترلی و امنیتی نسبت به آن همچنان بر قوه خود باقی بماند.