ریزگردها سلامت نصف جهان را تهدید می کند

به گزارش تابناک از اصفهان، تصمیم گیران شهر اصفهان حدود 400 سال پیش در طومار خود منسوب به طومار شیخ بهایی برای تمامی بخش های استان اصفهان اعم از انسانی و زیست محیطی سهم و حقی را از آی زاینده رود که متعلق به تمامی این بخش ها نیز هست، تعیین کرده است.

انسان قدیم توجه به محیط زیست را به مثابه توجه به انسان و زندگی بر می دانست چراکه مادامیکه محیط زیست رو به نابودی و زوال برود، انسان نیز کیفیت زندگی خود را از دست داده و به سمتی رهسپار خواهد شد که خود نیز به یکی از عوامل نابودکننده، محیط زیست تبدیل می شود.

احوالات این روزهای باتلاق گاوخونی از این جمله است، باتلاق گاوخونی به رغم اینکه 476 کیلومتر مربع را تحت پوشش قرار داده است اما طی 10 سال اخیر وضعیت اسفناک زیست محیطی را تجربه کرده است.

وضعیتی که از خشک شدن رودخانه زاینده رود در شهر اصفهان آغاز شد و به خشکی تالاب بین المللی گاوخونی، در مجاورت ورزنه در شرق اصفهان ختم شد.

علاوه بر نابودن شدن بخشی از زندگی انسان به واسطه خشک شدن این تالاب و هجوم ریزگردها به سمت اصفهان و حتی شهرهای مجاور این استان که می توان آن را یکی از بزرگترین مصائب خشک شدن این باتلاق عنوان داشت، تنوع گیاهی و جانوری که در این منطقه از بدو وجود تالاب وجود داشته است به سوی زوال پیش می رود.

مهاجرت گونه های بسیاری از پرندگان که در این تالاب می زیسته اند از جمله خطراتی بود که سال ها پیش گوشزد شد اما در نهایت به دلیل بی توجهی به وضعیت این تالاب، از حدود سه سال پیش اکثر پرنده هایی که زیستگاهشان این تالاب بود به خارج از این حوزه مهاجرت کردند.

در کنار پرندگان گونه های گیاهی بسیاری نیز در این منطقه وجود داشت اما به همان دلیلی که دیگر روشن است، این بخش از حیات نیز از بین رفته است و تنها از باتلاق گاوخونی، 476 کیلومتر کانون گرد و غبار و زمینی خشک باقی مانده است.

تبدیل شدن تالابی که روزگاری حیات را به استان اصفهان می بخشید به کانون گرد و غبارهای خطرناک برای همین استان، زنگ خطری بود که سال ها پیش از سوی کارشناسان زیست محیطی به صدا درآمد اما به دلیل اینکه حیات گاوخونی به حیات زاینده رود گره خورده است و زاینده رود خود، درگیر و دار حق آبه تشنه مانده است.

به دلیل اهمیت موضوع ریزگردها در استان اصفهان و وضعیتی که در این بخش اصفهان از حدود چهار سال پیش تاکنون تجربه کرده است، استاندار اصفهان روز گذشته بازدید را از این منطقه به عمل آورد تا از نزدیک شرایط موجود مورد بررسی قرار گیرد.

رسول زرگرپور در حاشیه بازدید خود از این تالاب گفت: احياي تالاب بين المللي به ميزان احياي زاينده رود براي ما اهميت دارد و براي حفظ محيط زيست راهي به جز احياي تالاب گاوخوني نداريم.

وی ادامه داد: در طرح 9 ماده اي كه براي احياي حوضه آبريز زاينده رود پيگيري مي شود اين حوضه از زردكوه بختياري تا تالاب گاوخوني ادامه دارد و در اين محدوده اجراي طرح پيش بيني شده است.

استاندار اصفهان با بيان اينكه در اين طرح سهمي نيز براي تالاب گاوخوني پيش بيني شده است، اظهار داشت: اگر اين طرح به طور كامل اجرا گردد رودخانه زاينده رود دائمي ميشود ولي به دليل عدم اجراي كامل طرح در حال حاضر در بخشي از رودخانه زاينده رود آب جاري است.

وي در ادامه افزود: تالاب عملكرد بسيار اساسي دارد كه هر گونه مشكل براي آن اثرات زيست محيطي مخرب ايجاد خواهد كرد.

زرگرپور يادآور شد: از 6 ماه پيش ، موضوع ريزگردها به عنوان بحث اصلي براي مديريت ارشد استان مطرح بود كه با بررسي هاي صورت گرفته 3 كانون اصلي براي ايجاد اين ريزگردها مشخص شده است.
استاندار اصفهان به بيان اين كانون ها پرداخت و افزود:‌آران و بيدگل تا نائين، خورو بیابانک و يكي از اصلي ترين اين كانون ها از اصفهان تا تالاب گاوخوني است.

وی افزود: در ماه هايي از سال كه مسير باد از شرق به غرب است مشكلي در خصوص ريزگردها وجود ندارد ولي در ماه هاي از سال كه مسيرباد به صورت عكس مي باشد اگر اين كانون ها فعال شوند و گرد وغبار ايجاد شود مي تواند شرايط نگران كننده اي را به وجود آورد.

وي به عملكرد منحصر به فرد تالاب ها در حفظ محيط زيست اشاره كرد و اظهار داشت: اگر باد از غرب به شرق وزيده شود به دليل رطوبت تالاب گرد و غبار ته نشين مي شود كه اين موضوع يكي از عملكردهاي بزرگ تالاب گاوخوني در استان اصفهان است.

زرگرپور در ادامه افزود: با توجه به اين موارد احياي تالاب گاوخوني به اندازه احياي حوضه آبريز زاينده رود حائز اهميت و يك عامل اصلي براي حفظ محيط زيست منطقه است.

وي با بيان اينكه طي 3 ماه اخير موضوع كنترل ريزگردها در دستور كار مديريت استان قرار گرفته است، افزود: مسير اصفهان به تالاب گاوخوني به عنوان اصلي ترين محور مورد بررسي قرار گرفته و راهكارهايي براي آن احصا گرديده است.

استاندار اصفهان افزود: امروز بعد از 6 ماه از آغاز مطالعه و بررسي تالاب گاوخوني با سفر به اين منطقه از نزديك با مسائل و مشكلات آن آشنا شديم و به اين نتيجه رسيديم كه هيچ راهي جز احيا و زنده نگه داشتن تالاب گاوخوني نداريم.

زرگرپور ادامه داد: در كنار اين موارد در شعاع 150 كيلومتري شهر اصفهان، فعاليت هاي انسان سازي از جمله كوره هاي آجرپزي و معادن شن ، ماسه و خاك رس و ... وجود دارد كه لازم است اين مراكز و كانون هاي ايجاد گرد و غبار به خارج از محدوده مورد نظر انتقال يابد.

استاندار اصفهان افزود: به اداره كل منابع طبيعي استان اعلام شده كه با تمام ظرفيت، فعاليت هاي جلوگيري از فرسايش را انجام دهد چرا كه در حال حاضر در شرايطي هستيم كه اگر اقدامي انجام نگيرد در آينده به راحتي نمي توان گرد و غبار را كنترل نمود.