بدونشک استفاده از شبکههای اجتماعی بهاندازهای که انسان معتاد استفاده از این شبکهها نباشد میتواند مثمر ثمر واقع شود. بر کسی پوشیده نیست که فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در خود علاوهبر مطالب کذب و بیثمر، مطالب ارزشمند و آموزنده هم جای داده است. در این مطلب که برگرفته از وبسایت «فرهنگنیوز» است، مزیتهای عضویت در شبکههای اجتماعی بررسی میشود.
آیا عضویت در شبکههای اجتماعی مزیت است؟
امروزه انتقال اطلاعات ارزشمند و بهصورت کلی بهره ارزشمند و هدفدار از این شبکهها توسط برخی کاربران صورت میگیرد؛ اما قطعاً کمبود شرایط اینچنینی یکی از نگرانیهای جدی کاربران منظم این شبکههاست.
در شبکههای مختلف اجتماعی که هر چند وقت یک بار، یک شبکه در کشور یکهتازی میکند، کاربران گروههای مختلفی با عنوانهای جورواجور میسازند تا با بحث و تبادلنظر، شاید اتفاقات جدیدی در اذهان عمومی رخ بدهد.
اما با جرئت میتوان گفت یکی از مشکلات جدی شبکههای اجتماعی که سبب شده است برخی افراد به آن اعتماد نکنند، پایینبودن سطح مطالب و گروههای ساختگی است. بهگونهای که اکثر گروهها جنبه طنز پیدا کرده و بیشتر بهمنظور ردوبدلشدن لطیفه و خاطره ساخته شده است.
از سویی دیگر رشد بیرویه گروههایی که به مفاهیم کذب دامن میزند، دردسرساز شده است. بهگونهای که اکثر اعضای گروه با دامنزدن به اخبار دروغ، ارزش این شبکهها و مهمتر از آن، ارزش کار رسانهای خبرنگاران را نزد افکار عمومی کاهش میدهند.
یکی از خبرهای مهم دروغین که همواره در شبکههای اجتماعی پخش شده و بعد از ساعتی، افراد مختلف آن را تکذیب میکنند، انتشار خبر فوت بازیگران و برخی از هنرمندان است که این روزها برای برخی از افراد به تفریحی لذتبخش تبدیل شده است.
این در حالی است که انتشار چنین اخبار کذبی نهتنها افکار عمومی را بدبین میکند؛ بلکه خاطره بسیار تلخی از زندگی را در ذهن بازیگر یا هنرمندی که دربارهاش دروغپردازی شده است، بهجا میگذارد.
اما دروغپردازی همه زشتیها و پلشتیهای گروههای شبکههای اجتماعی نیست. ساختن لطیفه و توهین به قومیتها و اقوام مختلف در کشور، به جان هم انداختن مذهبهای مختلف با اشاختن اخبار کذب، طراحی عکس و کاریکاتورهای زننده درباره افراد بخشی دیگر از مسائل آزاردهنده شبکههای اجتماعی است.
درهرصورت باتوجهبه وجود گروههای ارائهکننده مطالب مفید بسیار اندک که در آنها افراد باسواد و فرهیخته عضو هستند، نمیتوان کل مطالب شبکههای اجتماعی را با یک چوب راند؛ اما نکته قابلتأمل درباره این گروهها یکپارچهنبودن و بهنوعی نبود انسجام کامل است.
پراکندگی این گروهها و درنهایت نبود انسجام مطالب آن، سبب شده است که مطالب غیرعلمی و غیرمستند بر مطالب اینچنینی در فضای مجازی غلبه کند. رشد قارچگونه شبکههای اجتماعی در گوشی همراه و تبلتهای مردم بهگونهای در حرکت است که بعید است بتوان آن را با اقدامات بازدارنده کنترل کرد. به همین منظور همه این مسائل سبب میشود تا هر نهادی یا شخصی بهجای اقدامات بازدارنده به فکر ساماندهی و انسجام مطالب گروههای مناسب باشد.
البته هماکنون در این راه باتوجهبه دربرگیری بیشتر شبکههای اجتماعی در میان مردم و البته باتوجهبه استفاده بیشتر شخصیتهای مختلف کشور ازجمله هنرمندان این بحث در حال ساماندهی است. بهگونهای که چهرهها یا حتی مردم عادی با تشکیل گروههای مختلف و با نامگذاری گروه درباره یک یا چند محور مشخص بحث و تبادلنظر میکنند و بارها مشاهده شده است که مدیران گروهها دائماً به اعضا تذکر میدهند که فقط حول محور بحث صحبت کنند و در غیر این صورت از گروه حذف میشوند.
چنین اقداماتی میتواند هم مثمر ثمر باشد و هم امیدوارکننده تا در زمانهای که وسایل ارتباطی و شبکههای اجتماعی که کار را برای ردوبدلکردن هرگونه اطلاعات؛ ولو اطلاعات غلط آسان کردهاند، اقدام مثبتی صورت گرفته باشد.
ازطرفی دیگر فعالیت افراد مأمور برای ایجاد بحث بر موضوعی کذب که از اساس دروغ است در این شبکهها روند نگرانکنندهای دارد.
اخیراً نیز در شبکه پیامرسان تلگرام امکانی با عنوان «ربات» فعال شده است که هم میتواند خیلی کاربردی باشد و هم بسیار مضر. از آثار مثبت آن میتوان به رباتهایی اشاره کرد که کار را برای کاربران تلگرام آسان کرده و بهعنوان مثال ترجمه کلمات انگلیسی، ارائه بیتهایی از شاعران تا نقل احادیث و تفاسیر قرآن و... از اقدامات مثبت آنهاست.
در سوی دیگر متاسفانه رباتهایی ایجاد شده است که به نشر محتواهای غیراخلاقی و هدفمند میپردازند و با ارائه پیشنهادهای دروغین ارائه جایزههای سنگین مانند تلفنهای همراه و شارژ سیمکارت به جذب مخاطب میپردازند.
کافی است این رباتها به گروهی اضافه شود تا با ارسال بدترین پیامهای غیراخلاقی نظم گروه را برهم بزنند. لذا کافی است با دقت بیشتر در گروهها به حذف رباتهای غیراخلاقی و افرادی بپردازید که آنها را به گروه اضافه میکنند.
تمامی این اقدامات پیشگیرانه میتواند فضای شبکههای اجتماعی را به محیطی با تعاملات مثبت و مملو از بهرهمندی تبدیل کند.