اشرف پهلوی یکی از افرادی بود که اسرار زیادی از دربار و پشت پرده ی آن داشت. با مرگ اشرف پهلوی اسرار زیادی به گور رفت.
دکتر سید مصطفی تقوی مقدم در گفتگو با همدلی درباره نقش اشرف پهلوی در کودتای 28 مرداد گفت:
کودتای 28 مرداد، اقدام نظام سلطه به سرکردگی آمریکا و انگلیس برای سرکوبی نهضت ملی ایران در داخل کشور و مهار تاثیرگذاری سیاسی آن در کشورهای منطقه بود. دولت دکتر مصدق که اجرای ملی شدن صنعت نفت را بر عهده داشت، بهصورت مانعی در برابر نظام سلطه واقع شد. بنابراین برکنار کردن آن دولت به هدف این کشورها تبدیل شد و در طول مدت نهضت ملی شدن صنعت نفت، دربار پهلوی که بهدلیل ضعف شخصیت شاه و دستنشاندگی او از سوی قدرت سلطه جهانی باعث میشد نتواند در روند نهضت ملت ایران را همراهی کند و بهعنوان یکی از عوامل اخلال در روند نهضت ملی و تضعیف دولت دکتر مصدق ایفای نقش میکرد.
در این میان اشرف پهلوی بهعنوان یکی از مهرههای تاثیرگذار دربار، نقش مهمی در اخلالگری در روند نهضت ملی ایفا میکرد؛ بهگونهای که دکتر مصدق ناگزیر شد که اخراج وی از کشور را از محمدرضا شاه بخواهد و در نهایت موفق شد این کار را انجام بدهد. اما اشرف در خارج از کشور هم با همراهی عوامل آن دولتها در داخل کشور برنامههایی برای مقابله با دولت ملی را طراحی میکرد.
بعد از توافق امریکا و انگلیس برای کودتا، محمدرضا شاه در همراهی برای انجام کودتا با آنها تردید داشت و امیدی به موفقیت این کودتا نداشت و این اشرف پهلوی بود که در روزهای نزدیک کودتا بدون اطلاع دولت وقت وارد کشور شد و در دیدار با محمدرضا شاه او را از عزم جدی امریکا و انگلیس برای کودتا علیه نهضت ملی آگاه ساخت و توانست محمدرضا را بههمراهی با کودتا دلگرم کند.
بههر حال اشرف پهلوی در همه تحولات دوره پهلوی دوم نقشآفرین بود و یکی از عوامل قدرت محمدرضا و تحکیم سلطنت وی بود. نقل شده است که رضا شاه اظهار کرد که جای محمدرضا و اشرف عوض شدهاست و اشرف باید مرد میبود