به گزارش تابناک یزد، "محسن ذاکری نیا" سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در تشریح این باغها ميگويد: باغ صدری تفت یکی از باغهای زیبا در محله باغ گلابدان این شهرستان است که در دوران زندیه و به دستور "صدرالعلماء" ساخته شده است.
وي افزود: قسمت بالای تالار باغ با طاق نمای محرابی تزیین شده و در بدنه داخلی بادگیر دو طبقه‌‌ي این باغ، شكل سروی به شیوه زیبایی گچبری شده است.
ذاکری‌نیا ادامه داد: در قسمت پشت تالار نيز فضایی وجود دارد که با فضای زیر بادگیر مرتبط است و هوای مطبوعی را به وجود می‌آورد و اتاقهای سه‌دری آن، حوض سنگی و آسیاب آبی که در انتهای باغ قرار دارد بر زیبایی این باغ تاریخی افزوده است.
وی در ادامه به باغ پهلوان پور مهریز اشاره كره كه از جذابیت خاص گردشگری برخوردار است و مداوم بودن قنات حسن‌آباد در دو مسیر باغ طراوت و سرسبزی خاصی را به باغ بخشیده است.
ذاکری نیا دارا بودن برج گلین حفاظتی و گچبری‌های سقف این باغ را از ویژگی‌های منحصر بفرد باغ پهلوانپور ذکر و تصریح کرد: آثار معماری در ضلع جنوب شرقی که در کاوش‌های باستان شناسایی به دست آمده نظیر عمارت زمستان خانه، عمارت کوشک، عمارت سرایداری و کارگاه ریسندگی سنتی آن توجه هر بینندهای را به خود جلب می‌کند.
به گفته وی، باغ دولت آباد نیز از دیگر باغهای بی‌نظیر ایران به شمار می‌رود که هم ردیف باغ فین کاشان و باغ شاهزاده ماهان است و توسط "محمد تقی خان بافقی" ساخته شده و بادگیر منشوری شکل آن با ارتفاع 33 متر، بلندترین بادگیر شناخته شده است.
وي افزود: اين باغ دارای عمارت تالار آيینه، عمارت سر در، عمارت بهشت آيین، عمارت بادگیر، عمارت حرمخانه (حرمسرا)، عمارت مستخدمین (خانه خدم و حشم)، عمارت تهرانی، دیوان خانه به شکل مثمن، درشکه خانه، قنات و حوضها و جداول زیباست.
ذاكري نيا در پايان نيز باغ حافظی طزرجان شهرستان تفت، باغ تیتو بافق، باغ خان، باغ مشیر، باغ عبدالرحیم خان و باغ ناجی را از دیگر باغهای تاریخی استان یزد خواند که هر ساله گردشگران و مسافران زیادی از آن دیدن می‌کنند.
به گفته سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد، در سال 1390، تعداد 9 باغ ایراني به ثبت جهانی رسیدند که 2 باغ تاریخی دولت آباد یزد و پهلوان پور مهریز از جمله این باغها بودند.
گزارش: مهدی زمان زاده